Ahlak Felsefesi
İyinin ve kötünün ölçütü, ahlak felsefesinin temel sorularından birisidir. Ahlak felsefesinde yapılması uygun görülen, önerilen davranışa iyi; yapılması yasaklanmış, ahlakın uygun görmediği eylemlere ise kötü denir. Tarih boyunca iyi ve kötü değerleri farklı toplumlarda farklı […]
Kropotkin, Etik ve İnsan Doğası Kropotkin’in etik anlayışına bakacak olursak. Ona göre ahlak metafiziksel dogmalardan kurtarılıp bilim olarak incelenmesi en doğrusudur. Ayrıca biraz daha derine inecek olursak Kropotkin’in her ne kadar Bakunin ve Marx gibi […]
La Mettrie’nin benimsediği materyalist ve determinist teoriden, birtakım manevi değerleri hayata geçirmenin, belli birtakım ideallerin peşinden koşmanın anlamlı olduğunu savunan bir etik görüş çıkmayacaktır. Çünkü irade özgürlüğünün, fizyolojik zorunluluk dikkate alındığında, anlamsız olduğu söz konusu […]
İrade kendi özgürlüğünü kazanmadan önce hatta onu kazanmak üzere esir olmaktadır, tam olarak kendini istemeden önce esirliği istemektedir. Bize göre esirlik, iradenin özel bir nesneye bağlanması anlamına gelmektedir; o böylece tatmin olacak ve bizzat bu […]
Herkesin kabul etmesi gerekir ki bir yasa ahlak yasası olarak geçerli olacaksa yani bir yükümlülük nedeni olacaksa mutlak zorunluluk taşımalıdır. Gerçekten ahlak yasaları olan diğer bütün yasalarda da durum böyledir, dolayısıyla yükümlülük nedeni burada insanın […]
Ahlakın ilkeleri, aydınlanma ya da 18. yüzyıl – 19. yüzyıl felsefesinin genel karakterini taşıyan akılcılık anlayışının konu alanına girmiştir ve rasyonalizm, bu süreçte yaşanan ağır toplumsal olaylar ve gelişen toplumsal değişimler sonucunda kaçınılmaz olarak ahlak […]
Aristoteles’in değer anlayışı, onun ahlak görüşleri çerçevesinde biçimlenmektedir. Aristoteles ahlak felsefesine dair, “Nikomakhos’a Etik” adlı bir eser ortaya koymuştur. Bu eserde adı geçen Nikomakhos, Aristoteles’in oğludur. Aristoteles bu eserinde, her eylemin iyiyi arzuladığını söyler ve […]
Sürü ahlakı, kendisi olamayan zayıf insanların kalabalık içinde kendilerini güvende hissetmeleri için kullandıkları değer biçmeleri ifade eden ahlak anlayışıdır. Modernizmde toplumsal yaşamın insanın doğal hâli olarak nitelendirilmesi Nietzsche için insanın sürü ahlakına bağlı kılınması demektir. […]
Eğitim ve okulun amaçlarından biri de iyi ahlâklı insanlar yetiştirmektir. Ahlâk eğitiminde amaç; özgür olarak dış etkenlerden sıyrılmış, vicdanına sığınarak yargıda bulunan ve davranan insanlar yetiştirmektir (Kaya, 1997:185). Ahlâk bir toplum içinde yaşayan fertlerin, davranışlarını […]
Kültür; az çok sabit şekil almış alışkanlıklar, ideler, sevilen, sevilmeyen ve yetişkinler tarafından genç nesle aşılanan bir sürü değerlerdir: İnançlarımız, kanaatlerimiz, batıl itikatlarımız, sempati ve antipatilerimiz hep içinde doğup büyüdüğümüz kültür hayatının bir neticesidir. Bu […]
2005'ten beri, Ömer YILDIRIM'dan... © www.felsefe.gen.tr