Rudolf Carnap kimdir?
Rudolf Carnap 1891 – 1970 yılları arasında yaşamış Alman filozoftur.
Carnap Almanya’nın Barmen kenti yakınlarında doğdu. Los Angeles’ta öldü. Ortaöğrenimini Barmen’de, yükseköğrenimini 1910-1914 yılları arasında, Freiburg Üniversitesini ve Jena Üniversitesini bitirdi. Fizik, matematik ve felsefeye ağırlık veren bir eğitimden geçti, bu arada Frege’nin de öğrencisi oldu. I. Dünya Savaşı’ndan sonra 1921’de, Jena’da felsefe doktoru sanını aldı. Bilim kuramına ilişkin görüşünü içeren bu doktora çalışması daha sonra Kantstudien‘de yayımlandı. Bu çalışma Mantıkçı Pozitivizm’in ilkelerini taşımamakla beraber, Carnap’ın felsefesinin temelini oluşturur.
Mantıkçı pozitivizm akımını geliştirmiş olan bir grup bilim insanı, filozof ve matematikçinin 1930’larda kurmuş olduğu Viyana Çevresi‘nin en seçkin üyelerinden biri olan Rudolf Carnap, mantık ve bilim felsefesine, olasılık kuramıyla da tümevarımsal çıkarım konusuna önemli katkılar yapmıştır. Çağdaş mantığı bilim felsefesine uygula yarak bilim kuramlarının oluşumlarını ve yapılarını çözümlemeye çalışmış, gelenekçi felsefeyi eleştirmiştir.
Rudolf Carnap, 1926’da Moritz Schlick’in çağrısına uyarak Viyana Üniversitesine gitti. Doçent olarak girdiği üniversitede zamanla Viyana Çevresi’nin tartışmalarına katılmaya başladı. 1928’de en önemli yapıtı sayılan Der Logische Aufbau der Welt (“Evrenin Mantıksal Yapısı”) yayımdandı. O sıralarda Berlin’de bulunan Hans Reichenbach ile bir derginin yayın kurulunda yer aldı. 1930-1940 arasında yayını sürdürülen dergi “bilimsel felsefe”nin bir tartışma ortamı niteliğindeydi. Yine bu sıralarda. Carnap Prag’daki Alman Üniversitesinden aldığı çağrı üzerine Doğa Felsefesi Kürsüsü’ne geçti. Viyana Çevresi’yle ilgisini kesmeden, çalışma alanını mantık, dil ve matematiğin temellerine kaydırdı. 1934’te dilin mantıksal sentaksını inceleyen ikinci önemli yapıtı “Logische Syntax der Sprache”ı (“Dilin Mantıksal Sentaksı”) yayımladı.
Nazizm’in yayılmasıyla Prag’da kalamayan Carnap 1935’te ABD’ye gitti. Önce Chicago Üniversitesinde felsefe profesörü olarak görev aldı. Semantik üzerine çalışmalarını, burada da sürdürdü. 1941’den sonra ilgisi yavaş yavaş olasılık sorunlarına ve tümevarıma kaydı. 1950’de Logical Fondations of Pr obabilicy (“Olasılığın Mantıksal Temelleri”) yayımlandı. 1954’te, Reichenbach’ın ölümüyle boşalan, Los Angeles’deki felsefe kürsüsüne geçti ve 1961’e dek bu görevi sürdürdü.
Lütfen Bakınız:
- Carnap’ın hayatı ve eserleri
- Carnap ve mantıksal dil
- Carnap ve ürün olarak bilim
- Carnap ve mantıksal dizimbilim
Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı
