Panoptikon, ünlü İngiliz filozof Jeremy Bentham tarafından tasarlanan bir tür hapishane modelidir. Panoptikon, bir hapishane modelidir. Bu hapishanenin merkezinde büyük bir kule vardır. Bu kuleden mahkûmların odaları görülebilir. Mahkûmların odaları bu kulenin etrafındadır. İktidar, yani gardiyanlar […]
Kropotkin, Etik ve İnsan Doğası Kropotkin’in etik anlayışına bakacak olursak. Ona göre ahlak metafiziksel dogmalardan kurtarılıp bilim olarak incelenmesi en doğrusudur. Ayrıca biraz daha derine inecek olursak Kropotkin’in her ne kadar Bakunin ve Marx gibi […]
Cicero hayatı boyunca hep cumhuriyet yanlısı olmuştur fakat bunun sebebi halkın özgürlüğünü savunmak değil aristokrat sınıfın ayrıcalıklarını savunmaktır. Cicero bir novus homoydu. Yani doğuştan varlıklı olmayıp sonradan zengin olan insanlardan. Cicero’nun idealleri soylu sınıfın ideallerini […]
Siyaset felsefesinde birey – devlet ilişkileri çok önemlidir. Çünkü bu ilişki, hem toplumun yapısını hem de yönetim biçimini belirler. Birey – devlet ilişkisi eski çağlardan günümüze kadar oldukça farklılık göstermiştir. Demokratik toplumlardan önce, özellikle İlk […]
Hegel, felsefeyi üç ayrı alana ayırmıştı: mantık, doğa felsefesi ve tin felsefesi. Tin felsefesini de üç alt bölüme ayırmıştır: öznel tin, nesnel tin ve mutlak tin. Hegel, nesnel tin‘i daha sonra “Hukuk Felsefesi” adlı eserinde […]
Gerek etik, yani ahlak felsefesi ve gerekse hukuk felsefesi, siyaset felsefesiyle yakından ilgili olan iki felsefe disiplinidir. Genel olarak insan iradesi ve davranışları açından iyi ve kötüyü saptamaya çalışan ahlak felsefesi, insan davranışlarını toplumsal düzlemde […]
Epistemoloji, yani bilgi felsefesi de tıpkı ontoloji gibi siyaset felsefesi ile derin ve karmaşık ilişkilere sahiptir. İnsan akılsal düşünme yetisi ve bilgi birikimiyle insandır ve tarihsel bir değişim ve dönüşüm sürecine tabidir. Bu tarihsel gerçekliğin […]
Genel olarak varlığın ve bu bağlamda insan varlığının temel niteliklerini saptamak, evrensel ve zorunlu özelliklerine odaklanmak, felsefi düşünüş bağlamında ontoloji (varlık felsefesi) disiplinin içeriğini oluşturur. Ontolojik açıdan insanı ve onun tarihsel var oluşunu anlamak, siyaset […]
Siyaset felsefesi bir açıdan devlet felsefesi olarak da görülebilir. Devlet, genel olarak coğrafi bir sınırlama içinde siyasal olarak örgütlenmiş tikel bir topluma işaret eder. Bu söz konusu tikel toplum, coğrafi ve etnik açıdan diğer toplumlardan […]
Bir siyasal sistem ya da düzen, yalnızca tikel egemenlik biçimlerine göre kavranamaz. Yine de bir siyasal düzen ya da sistemde egemenlik biçimi belirleyici bir role sahiptir. Siyasal bir düzeni ahlaki açıdan yargılamak için diğer önemli […]
2005'ten beri, Ömer YILDIRIM'dan... © www.felsefe.gen.tr