Harold Henry Joachim (1868-1938), on dokuzuncu yüzyılın sonunda İngiliz felsefesine egemen olan yeni-Hegelci geleneğin içinde yer alan idealist bir filozoftur.

Harold Joachim 28 Mayıs 1868’de Londra’da yün tüccarı Henry Joachim ve eşi Ellen Margaret’in (kızlık soyadı Smart) oğlu olarak dünyaya geldi. Joachim’in babası çocukken Macaristan’dan İngiltere’ye göç etmişti. Ailesinin her iki tarafı da müzikle uğraşıyordu. Amcası ünlü kemancı Joseph Joachim, anne tarafından büyükbabası ise org sanatçısı ve besteci Henry Thomas Smart’tı. Harold Joachim‘in kendisi de yetenekli bir kemancıydı. Öyle ki amcasının müzik topluluğunda eksik olan üyelerin yerine ara sıra çalacak kadar yetenekliydi.

Joachim hayatının erken dönemlerinde profesyonel bir kemancı olmayı düşünmüştü, lakin amcasının ünü onu çok etkilemişti. Hâl böyle olunca Oxford’da okuduğu sırada bu yeteneğini sıkça kullanmış, kendi amatör müzik grubunu kurmuş ve Üniversite Müzik Kulübü‘nün başkanlığını yapmıştır. Hatta felsefi yazılarında sıklıkla müzikal örneklere ve analojilere yer vermiştir.

Joachim, Harrow School’da ve Oxford Balliol College’da eğitim gördü ve burada yeni-Hegelci filozof R.L. Nettleship ile birlikte çalıştı. 1888’de classical moderations ve 1890’da literae humaniores dallarında birincilik kazandı. 1890’da Merton College’da ödüllü burs programına kabul edildi. Andrews Üniversitesinde 1892’den 1894’e kadar ahlak felsefesi dersleri verdi. 1894’te Balliol’a öğretim görevlisi olarak dönen Harold Joachim 1897’de Merton’da hem bursiyer hem de felsefe öğretmeni oldu. 1919 yılında Wykeham’da mantık profesörlüğüne atanması nedeniyle New College’a taşındı ve 1935 yılında emekli olana kadar bu görevi sürdürdü.

1907 yılında ilk kuzeni, ünlü müzisyen amcasının kızı Elisabeth Anna Marie Charlotte Joachim ile evlendi. Harold Joachim ile Elisabeth’in iki kızları ve bir oğulları oldu.

Öğrencilerinden biri olan Brand Blanshard onu “kıvırcık kızıl saçları, kalın camlı gözlükleri, çekingen tavırları ve nazik, neredeyse hürmetkar bir konuşma tarzı olan ince bir adam” olarak tanımlamıştır (Blanshard, 1980, s. 19).

Joachim 1922 yılında İngiliz Akademisi üyeliğine seçilmiştir. Croyde, Devon’da 30 Temmuz 1938’de ölmüştür.

Harold Joachim‘in çalışmaları

Yaşadığı dönemde yeni-Hegelci görüş iki ana kampa ayrılmış durumdaydı. Bunlardan birisi kişisel idealizm, diğeri ise mutlak idealizm idi. Harold Joachim, en önde gelen temsilcisi F. H. Bradley olan mutlak idealizm koluna bağlıydı. Harold Joachim sıklıkla Bradley’in görüşlerinin sadece bir takipçisi ve sözcüsü olarak nitelendirilse de onunla yollarını ayırdığı, bağımsız ve özgün bir düşünür olduğunu gösterdiği çalışmalara da imza atmıştır.

Aristoteles, Spinoza ve Descartes’ın eserleri üzerine yazdığı kapsamlı yorumlar ve Aristoteles’in De Generatione et Corruptione adlı eserinin kayda değer bir İngilizce çevirisi dışında Harold Joachim‘in en önemli çalışması, idealist metafizik anlayışına dayanan doğruluğun bağdaşım kuramını ortaya koyduğu The Nature of Truth (1906) adlı eseridir.

Harold Joachim‘in teorisi G.E. Moore ve Bertrand Russell’ın yeni-Hegelci ya da diğer adıyla İngiliz idealizmi akımından kopmaya ve sonunda analitik felsefe adını alacak olan geleneğe doğru ilerlemeye başladıklarında başlıca dayanakları hâline gelmiştir.

Yeni-Hegelci akımla, yükselen analitik gelenek arasındaki bu dinamik, Bertrand Russell’ın Joachim’in hakikat teorisine yönelik eleştirilerini dikkate alarak ele alınmalıdır.

Yazan: Sosyolog Ömer Yıldırım