Reinhold Niebuhr Kimdir?

Politik düşünceyi yaygınlaştıran ve 1920’lerin hakim teolojik liberalizmini eleştiren Amerikalı Protestan teolog Reinhold Niebuhr, 1892 yılında Amerika’da doğmuştur.

Amerikan Protestanlığının entelektüel iklimi etkileyen Niebuhr, Detroit’te papaz olarak çalışırken, Amerikan sanayiciliğinin problemlerine tanık olmuş ve Sosyalist Partiye katılmıştır. Hitler’e karşı savaşı desteklemek için Hristiyanları daha aktif olmaya çağırmış ve İkinci Dünya Savaşından sonra ABD’nin dışişleri politikasında etkili bir isim olmuştur. En önemli teolojik çalışması, reform teolojisinin Rönesans anlayışları ile sentezlenerek anlatıldığı “İnsanın Doğası ve Kaderi” isimli kitabıdır.

İlahiyat eğitimini Yale Üniversitesinde tamamlayan teolog, Evanjelik Bakanlığına aday olmuştur. 1915’ten 1928’e kadar Detroit’teki Bethel Protestan Kilisesi’nin papazı olarak görev yapmıştır. İlk çalışmaları, zamanın teolojik atmosferini içine alan dini liberalizm ve sosyal idealizm üzerine yoğunlaşmıştır. Ancak Detroit’teki sendikaları ve sosyal yasaları ilgilendiren sorunlar nedeniyle, kapitalizm karşıtı sosyalist düşünceler geliştirmeye başlamıştır. 1928 yılında bakanlıktaki görevinden ayrılan Niebuhr, New York’a gidip Birleşmiş İlahiyat Okulunda profesör olarak çalışmaya başlamıştır. Buradaki entelektüel etkinliği 1960’ta emekli oluncaya kadar devam ettirmiştir.

Bir ilahiyatçı olarak Niebuhr, insan hayatındaki kötülüğün kalıcı köklerini vurgulayan “Hıristiyan Gerçekçiliği” çalışması ile bilinir. Ahlak Adamı ve Ahlaksız Toplum (1932) çalışmasında, egoizmi ve milletlerin ve sınıfların gurur ve ikiyüzlülüğünü vurgulamıştır. Bu olguların önünde sonunda insanın güvensizliğinin ve endişelerinin kaynağı olacağını savunmuştur. “Orijinal günah” diye adlandırdığı yıkıcı gururun ve özellikle de mükemmellik iddialarının, dini ve siyasi açıdan insani bir başarı olarak görülmesini eleştirmiştir. Tarihsel sorunların mutlak çözümlerinin insanın kendi kontrolünde olduğu düşüncesiyle, tarihte insanlık için “belirsiz olasılıklar” olduğunu ileri sürmüştür.

Niebuhr’un hem kilisenin içinde hem de dışında siyasi düşünce üzerindeki önemli etkisi sayesinde, seçkin bir siyasal bilim adamı olan Hans J. Morgenthau tarafından “Amerika’nın en büyük yaşayan politik filozofu” olarak nitelendirilmiştir. Bilgi birikimi, özgün, inandırıcı ve ikna edici düşünceleri onu birçok tezin ve diğer bilimsel yazıların konusu haline getirmiştir.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı