Felsefe hakkında her şey…

Aristoteles’in Değer Anlayışı

28.05.2020
15.835
Aristoteles’in Değer Anlayışı

Aristoteles’in değer anlayışı, onun ahlak görüşleri çerçevesinde biçimlenmektedir. Aristoteles ahlak felsefesine dair, “Nikomakhos’a Etik” adlı bir eser ortaya koymuştur. Bu eserde adı geçen Nikomakhos, Aristoteles’in oğludur. Aristoteles bu eserinde, her eylemin iyiyi arzuladığını söyler ve bu iyinin ne olduğunu sorgular.

Ona göre her yapılan eylemin bir amacı vardır. Bu amaç, iyi ile ilgilidir. Ona göre insan, amacı olan iyiye ulaştığında mutlu olacaktır. Mutluluk, en güzel ve en hoşa giden şeydir. Mutluluk, “Ruhun amacıdır.” ve bu amaca uygun davranış, erdeme uygun olan davranıştır. Dolayısıyla Aristoteles’e göre erdemin araştırılması gerekir ve bu erdemler, insan ruhunun erdemleridir.

Aristoteles’e göre erdem, insanın bir özelliğidir. Ona göre iki tür erdemden söz etmek mümkündür. Bunlardan ilki düşünce ve ikincisi de karakter olarak karşımıza çıkar. Düşünce erdemi insanın alacağı eğitimle, karakter erdemi ise insanın alışkanlıkları ile elde edilir. Karakter erdemleri, insanın çevresinin biçimlendirdiği erdemlerken düşünce erdemleri, eğitimle ve entelektüel duruşla ilgili olup biçimlenen erdemlerdir.

Aristoteles, insan eylemlerindeki aşırılık veya eksikliğin iyi olmadığını ve insanı mutsuz ettiğini belirtir. Ona göre erdemli olmak bu iki uç arasında orta yolu bulmaktır. Erdemlilik eylemlerin aşırılığı ya da eksikliği nedeniyle bozulur. Kişi, kendi iradesiyle orta yolu bulur. İnsanın erdemli olması buna bağlıdır. Aristoteles’in görüşü günümüzde altın orta olarak da bilinir (Bkz: Altın Orta Nedir?).

Aristoteles’e göre mutluluğun yaşanması için doğru ortam, toplumsal yaşamdır. Sosyal olmayan insanlar mutlu olamazlar. Aristoteles, “İnsan, doğası gereği siyasi bir hayvandır.” sözüyle bunu işte bize anlatmak istemektedir. Mutluluğun sırrı, toplumsal ve siyasal düzen içinde aranmalıdır. Devlet, yapacağı düzenlemelerle bireylerin mutluluğunu sağlayabilir. Aristoteles’in iyi ve erdem temelinde ahlaki davranışları açıklaması, çağdaş dünyada toplumun bir üyesi olan insanın sorumluluklarını fark etmesi açısından önemlidir.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...