Toplumsal Değişmenin Özellikleri Nelerdir?

Toplumsal değişme zorunlu, sürekli ve kaçınılmaz bir süreçtir. Her toplum, değişme hâlindedir ancak toplumların değişme hızları farklıdır. Sanayileşme ve teknolojideki ilerleme toplumların değişme hızını artırmıştır.

• Toplumsal değişme bazen plansız bazen de planlı gerçekleşebilir. Kuraklık, deprem, sel gibi doğal afetler, salgın hastalıklar öngörülemeyen değişmelere; eğitim, ulaşım, sağlık alanında yönetim tarafından alınan kararlar ise planlı değişmeye örnektir.
• Toplumsal değişmenin hızlı olması bunalımlara yol açabilir. Kurumlar ve bireyler arasındaki ilişkilerde, toplumsal yapıda uyuşmazlıklar oluşturabilir. Toplumsal değişmenin gerçekleşmeye başladığı ilk dönemde toplum ya da toplumun bazı kesimleri bu değişime muhalefet eder, değişimi durdurmaya çalışabilir ve bu durum çatışma oluşturabilir.
• Bir alandaki toplumsal değişme diğer alanlardan bağımsız değildir. Karşılıklı olarak birbirini etkilerler. Örneğin elektriğin üretim amacıyla fabrikalarda kullanılmasıyla birlikte daha çok ve daha düşük maliyetle üretim yapılmaya başlanmış, fabrikaların artan işçi ihtiyacı kırsal alanlardan kentsel alanlara doğru göçü hızlandırmış, bu göçle birlikte kentleşme olgusu hız kazanmıştır.
• Toplumsal yapının maddi unsurlarındaki değişme, manevi unsurlardakinden daha hızlıdır.

Kaynak: MEB HAYAT BOYU ÖĞRENME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYINLARI AÇIK ÖĞRETİM OKULLARI, Sosyoloji 1 kitabı.