Norman Malcolm
Norman Malcolm, bir tür “gündelik dil felsefesi”ne benzettiği Wittgenstein’ın felsefesini Amerika’da detaylandırmada ve savunmada etkili olmuş bir filozoftur. Ayrıca Moore’un “sağduyu felsefesi”nin gündelik dil felsefesinin bir versiyonu olarak yeni bir yorumunu geliştirmiştir.
Norman Malcolm, Wittgenstein’ın özel dil eleştirilerini detaylandırarak Descartes’ın zihin açıklamasını eleştirmiştir. Tanrı’nın varlığına ilişkin ortaya konan Ontolojik Argüman‘ın tartışmalı yeni bir modal yorumunu üretmiştir. Mekanist insan görüşüne karşı çok farklı iki tür argümanı vardır; birincisi mekanistlerin “pragmatik bir paradoksa” bağlı olduğunu, ikincisi ise bu tür açıklamaların ampirik görünebileceğini ancak gizlenmiş anlaşılmaz bir metafizik içerdiğini savunmaktadır. Norman Malcolm‘un ayrıca iki farklı tür bellek açıklaması vardır; bunlardan ilki daha “analitik”, ikincisi ise “daha tarihsel, sistematik ve yapılandırıcı”dır.
Malcolm, Cornell’in Amerika’nın önde gelen felsefe bölümlerinden biri haline gelmesinde etkili olmuştur. 1972-73 yılları arasında Amerikan Felsefe Derneği’nin Doğu Bölümü’nün başkanlığını yapmıştır. Norman Malcolm on kitap ve çok sayıda etkili makale ve inceleme kaleme almıştır.
Norman Malcolm 11 Haziran 1911’de Kansas’ın kuzeybatısındaki küçük Selden köyünde (nüfus 250) doğmuştur. İlk okul yıllarında olağanüstü zekâsı kısa sürede fark edilmiş ve lise eğitimi için Omaha, Nebraska’ya gönderilmiştir. Daha sonra Nebraska Üniversitesine devam etmiş ve burada O. K. Bouwsma ile felsefe çalışmıştır. Lisansüstü çalışmalarına 1933 yılında Harvard’da başlamış ve 1940 yılında doktorasını tamamlamıştır. 1938-39 yıllarını İngiltere’de Cambridge Üniversitesinde geçirmiş, burada G. E. Moore ve Ludwig Wittgenstein ile tanışmış ve bu tanışması onun gelişiminde belirleyici olmuştur.
1941’de ABD Donanması’na katılmadan önce kısa bir süre Princeton’da eğitmenlik yapmıştır. Savaştan sonra, Moore ve Wittgenstein ile tekrar çalışmak üzere 1946-47 yılları arasında Cambridge’e dönmüştür. 1947’de Cornell Üniversitesindeki Sage School of Philosophy‘ye katılmış ve 1978’de emekli olana kadar burada kalmıştır.
1972-73 yılları arasında Amerikan Felsefe Derneği‘nin Doğu Bölümü’nün başkanlığını yapmıştır. Wittgenstein 1949 yazında Norman Malcolm‘u Cornell’de ziyaret etmiş ve bu ziyaret sırasında yaptıkları tartışmalar Wittgenstein’ın son felsefi çalışması olan On Certainty‘ye ve Malcolm’un Knowledge and Belief adlı kitabına ilham vermiştir.
Malcolm iki kez evlendi. İlk eşi Lee’den bir kız ve bir erkek olmak üzere iki çocuğu olmuştur. Lee’den boşandıktan birkaç yıl sonra Londra Hampstead’de başarılı bir psiko-analist ve yazar olan Ruth Riesenberg ile tanışmıştır. Ruth aslen Şili, Santiago’luydu. Ruth ile evlendikten kısa bir süre sonra kalıcı olarak Londra’ya taşınmışlardır.
Malcom gençliğinde atletizmden zevk alıyordu ve bu ilgisi hayatı boyunca da devam etti. Cornell’de derslerden önce düzenli olarak yüzerdi. Cornell’de geçirdiği yıllar boyunca Cayuga Gölü’nde yelken açmaktan keyif alıyor ve geminin kaptanı olarak rolünü çok ciddiye alıyordu. Bir yolcunun aklına Kaptan Bligh’ın görüntüleri geldiği için affedilebilir. Malcolm sağlam bir bünyeye sahipti (Serafini, 1993, 310-11).
Uzun ve verimli kariyeri boyunca Norman Malcolm, Cornell Felsefe Bölümü’nün gelişimi üzerinde muazzam bir etki yaratmış ve bu bölümün Amerika’daki en saygın felsefe bölümlerinden biri haline gelmesinde etkili olmuştur. Malcolm’un keskin bir felsefi dürüstlüğü vardı ve günün metafiziksel ve bilimsel modalarından etkilenmeyi reddediyordu.
Malcolm hayatının son on üç yılını Londra’da geçirmiş ve ölümüne kadar King’s College, Londra’da çok beğenilen haftalık lisans üstü seminerler vermiştir.
Anglikan mezhebine bağlı olan Norman Malcolm, 4 Ağustos 1990’da ölmüş ve Londra’daki evinin yakınında bulunan Hampstead’deki Anglikan Kilisesi’nin mezarlığına gömülmüştür.
Yazan: Sosyolog Ömer Yıldırım