Duygu Kuramları

Duygu kuramları, duyguların meydana geliş şekli ve vücuttaki fizyolojik değişimlerle ilgili olarak kurulu bilimsel kuramlardır.

İnsanlar dış dünyada gerçekleşen olaylara ne şekilde tepkiler verir? Bu tepkilerin oluş sırası nasıldır? Bu tepkiler ne şekilde düzenlenir? gibi sorulara verilecek cevaplar farklı duygu yaklaşımlarının da temelini oluşturmaktadır.

Duygu kuramları şu şekilde sıralanır: James-Lange kuramı, Cannon-Bard kuramı, bilişsel kuram ve sosyobiyolojik kuram. Bunları aşağıda tek tek açmaya ve anlatmaya çalışacağız.

DUYGU KURAMLARI

• James-Lange kuramı nedir?
• Cannon-Bard kuramı nedir?
• Bilişsel kuram nedir?
• Sosyobiyolojik kuram

Sosyobiyolojik kuram nedir?

Toplumsal bir varlık olan insan toplumsal davranışlar gösterir. Bu davranışlar doğal bir süreçten geçerek bugünkü haline gelmiştir. Bazı davranışlar ortadan kalkarken bazı yeni davranışlar kazanılmıştır.

Duygular içinde benzer bir süreç işlemiş ve bazı duygular ortadan kalkmış bazıları varlıklarını sürdürebilmişlerdir. Bu duygular insanın çevreye uyum sürecini sağlamaktadır.

Örneğin çevreye uyum sürecinde kızgınlık duygusu aslında diğer insanların saldırganlıklarına karşı insanları korurken, neşe ve mutluluk gibi duygular insanların yakınlaşmasını sağlamaktadır.

Bu kuram duyguların fizyolojik temellerini açıklama konusunda sınırlılıklar içermektedir.

Derleyen: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Psikolojiye Giriş” ve 2. Sınıf “Deneysel Psikoloji”, 4. Sınıf “Sosyal Psikoloji” Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Psikoloji Ders Kitapları ve MEB Liseler İçin Psikoloji Dersi Ders Kitapları