Amerikan sosyolojisinde Simmel’in (1858-1918) etkisi, şimdiye kadar tartışılan teorisyenlerden farklıdır. Marx, Durkheim ve Weber daha sonra önem kazanmalarına rağmen 20. yüzyılın başlarında Amerikan teorisinde göreceli olarak daha az etkilidirler. Simmel ise ilk Amerikan sosyologlarınca daha iyi tanınmaktadır. Simmel’in Özgeçmişi […]
Anomi, bireyin peşinden koştuğu amaçlar ve onların gerçekleşme ihtimaliyle gösterilmiştir. Bu amaç ve arzular, kısmen biyolojik, kısmen de toplumsal özelliklidir. Durkheim genel olarak 19. yüzyılın sanayi toplumunu, kazanmayı düzenleyen normların ya cıkız biçimde kurumsallaştığı ya […]
İşbölümü, toplumların, yapısını doğal olarak işbölümünün belirlediği bir süreçle mekanik dayanışma durumundan organik dayanışma durumuna geçtiği bir tarihsel evrim teorisi geliştirmektedir. Durkheim bu yapıtının ilk baskısını ön sözde işbölümünün kökenlerinin bireysel dayanışmanın toplumsal dayanışmayla ilişkisiyle […]
Durkheim’ın sosyolojisi ilk başta Comte ve Spencer’ın evrimci teorik çerçevesi içinde kavranmıştır. Durkheim için toplum, dengeyi korumak için çeşitli öğelerin devrede olduğu organik bir bütündür. Durkheim, Spencer’ın metodolojik bireyci yorumu ve bu yorumun faydacı savlarının […]
Emile Durkheim, Sosyoloji Kürsüsü’ne atanan ilk profesyonel, akademik Fransız sosyologudur. Durkheim’a göre sosyoloji, bir meslektir. Akademik topluluğu neredeyse tek başına sosyolojiyi tam ve bağımsız bir bilimsel disiplin olarak kabul etmeye zorlamıştır. Durkheim, gerek öğretisinde gerekse […]
Aristoteles öncesi mantık çalışmaları sistematik bir şekilde olmasa bile , bu çalışmalar Aristoteles için bir ön hazırlık olmuştur.Bu birikimleri alan Aristoteles , mantığı bir disiplin halinde sistemleştirerek bir araç bilimi yapmıştır. Aristoteles mantık çalışmalarını ”Organon”adlı […]
Bir sözcüğün onunla ifade edilmek istenen gerçeklikle ilişkilendirilmediği sürece doğru kullanılmış olmayacağını; bir sözcük belirsiz anlamlı veya muğlak bir biçimde birden çok şeyi anlatmak için kullanıldığı takdirde, onun çeşitli anlamlarının birbirlerinden dikkatlice ayırt edilmesi gerektiğini […]
Mantık çalışmaları basit anlamda bile olsa ilk olarak Eski Çin ve Hint uygarlığına kadar uzanır. Hint ve Çinliler sayıları tanımlayarak sayma ve ölçme işlemlerini geliştirmişlerdir. Mısır ve Mezopotamya uygarlıkları vasıtasıyla Ege ve Akdeniz kıyılarına ulaşan […]
Aristoteles, Analitik (Analytics) adlı eserinde, sadece tümdengelimli bilimsel ispat veya gösterimi değil, aynı zamanda tümevarımı da değerlendirmiştir. “Tümevarım tüm vaka ve durumların bir sıralaması yoluyla ilerler.” der. O zaman, tümevarım zıt yönde işler ve kişinin […]
Aristoteles’in asıl derdi ispatın biçimi olduğu için, en çok kıyas veya tasım adı verilen akıl yürütme şekliyle (sillojizm) ilgilenmiş ve bunun gerçekliğe ilişkin belli bilgileri sağlayabildiğini öngörmüştür. Örneğin, “Tüm insanlar ölümlüdür, Sokrates bir insandır, öyleyse […]
2005'ten beri, Ömer YILDIRIM'dan... © www.felsefe.gen.tr