Felsefe hakkında her şey…

Teo Grünberg’in eserleri

07.11.2022
504
Teo Grünberg’in eserleri

Teo Grünberg, felsefenin genel çerçevesi analitik felsefe bağlamında çizmiş ve çalışmalarını bu çerçevede gerçekleştirmiştir. Grünberg şu çalışmaları yapmıştır:

Sembolik Mantık I Önermeler Mantığı (1968) adlı çalışma, doktora öncesine aittir. Söz konusu kitap, Dedüktif Çıkarımlar, Dilsel Deyimlerin Mantıksal Yapısı, Önerme Eklemleri ve Doğruluk Çizelgeleri, Doğruluk Değeri Analizi, Normal Şemalar ve İkililik başlıklı bölümlerden oluşmaktadır.

Anlam Kavramı Üzerine Bir Deneme (1970) adlı doktora tezi, giriş hariç, üç bölümden oluşmaktadır. Girişte, anlam kavramı ile dil ve uzlaşım sorunları ele alınmıştır. İlk bölüm, Felsefe ve Anlam başlığını taşımaktadır. Söz konusu bölümde, felsefenin, tanımlanması, konusu, amacı, yöntemi, metafizik, bilim, felsefe, öndayanaksız yeniden kurmak, felsefe sorunları incelenmiştir. Anlamın Anlamları ve Semantik başlıklı ikinci bölümde, kavram ve anlam, anlamın anlamı sorunu, anlam bağlantısı ve semantik, nesnelerin sınıflandırılması, gösterme bağlantısı, ve tekil terimler, uygulama bağlantısı ve genel terimler, dilsel ifadelerin sınıflandırılması ve anlamlılık, içlem ve kaplam konuları incelenmiştir. Tanımlama ve Anlam başlıklı üçüncü bölümde, anlam sözcüğünün temel bağlamları, sözcük tanımları ve nesne tanımları, tanım çeşitleri, belirtik ve örtük tanımlar, dile getirilmiş tanımlar temellendirilmiştir. Bu çalışma hem anlam, hem analitik felsefe hem de mantık açılarından ülkede üretilen temel kaynak eserlerden biridir.

Modern Mantık (1970) adlı çalışmayı hocası Hüseyin Batuhan’la birlikte yapmıştır. Mantık, semiotik, semiotik vedil, dilin görevleri, çok görevlilik, sözcüklerin bilgisel anlamı ve duygusal yükü, tasvir etme ve değerlendirme, dilin etkileme amacıyla kullanılması, Bildirişme ve bildirişmeyi aksatan etkenler, çok anlamlılık, belirsizlik ve bildirişimin durması, anlama ve tanımlama, sembolik mantık, önermeler mantığı, doğruluk değeri analizi, tam deyimin dönüştürülmüş biçimleri, önermeler mantığının uygulamaları, niceleme mantığı ve kavramları, kategorik mantık, niceleme mantığının kanunları, kümeler ve bağıntılar, kümeler teorisinin ihtimaller teorisine uygulanması, bağıntılar, aksiyom sistemleri, sentaks semantik gibi konular incelenmiştir.

Epistemik Mantık Üzerine Bir Araştırma (1971) adlı doçentlik çalışmasının amacı, doktora tezinde anlam kavramıyla ilgili olarak ortaya koyduğu yöntemi bilgi kavramına uygulamak olarak göstermiştir. Böylece bilgi teriminin ve onunla yakından ilgili olan doğruluk, inanma, belgeleme gibi terimlerin mantığı olan epistemik mantığın kurulmasına katkı sağlamak amacındadır (Grünberg 1971, V). Epistemik mantık, bir yandan sembolik (deduktif) mantığa, öbür yandan ise induktif mantık ve probablite teorisine dayanır. Henüz kuruluş aşamasında olan bu disiplinin, yakın gelecekte gerek genel bilgi teorisi, gerekse metodoloji ve bilim felsefesi için son derce faydalı olacaktır (Grünberg 1971, V). Klasik bilgi öğretisindeki tartışmalar, bilgi, doğruluk, inanma ve belgeleme gibi terimlerin yeterince aydınlatılmadan kullanılmalarından kaynaklanmaktadır. Başlıca amacı bu gibi terimlerin anlamını aydınlatmak olan epistemik mantığın bilgi teorisi alanında karşılanan güçlükleri geniş ölçüde yeneceği umulabilir (Grünberg 1971, V).

Epistemik Mantık Üzerine Bir Araştırma adlı çalışmanın bölümleri ve içerikleri şöyledir: Felsefe ve Mantık başlıklı bölüm, analitik felsefe, formel mantık epistemik mantık konularını içermektedir. Bilgi Nedir? başlıklı bölümde, bilme deyiminin çeşitli kullanılışları ile bilginin tanımlanması sorunları konu edinilmiştir. Bilgi ve Doğruluk başlıklı bölümde, doğrunun çeşitli kullanılışları, semantik doğruluk kavramı, doğruluk değeri taşıyanlar konuları ele alınmıştır. Bilgi ve İnanma adlı bölümde, inanma teriminin mantığı ile kabul teriminin mantığı işlenmiştir. Bilgi ve Belgeleme başlıklı bölümde, dolaysız ve dolaylı belgeleme, belgeleme ve inanma, belgeleme ve doğruluk konuları incelenmiştir.

Mantıksal Anlam Kuramı Bir Giriş Denemesi: Kaplamsal Yorumlama (1980) adlı çalışma Dr. Adnan Onart’la birlikte yapılmıştır. Söz konusu kitap, mantıkta anlam, biçimsel dil, dizimsel kurallar, yorumsal kurallar, temel mantık dili, yazılış biçimleri, kümeler kuramının temel kavramları gibi konuları içermektedir.

Bazı Makaleleri Şunlardır: Temel Önermeler (1962), Bertrand Russell’ın Tasvirlerin Teorisi (1963), Nominalizm (1970), Anlama Belirsizlik ve Çokanlamlılık Üzerine Bir Araştırma (1972), Bilgi ve Bilim Felsefesi (1973), Bilimsel Akılcılık Anlayışının Evrimi (1982), Değişkensiz Niceleme: Yüklem İşlevleri Mantığı (1982), Thomas S. Khun ve Bilimsel Akılcılık (1982), Sayısal Niceleyiciler (1982), İbni Sina’daki Modalitelerin Modern Mantık Açısından İncelenmesi (1984), Neopozitivizmin Bilim Anlayışının Eleştirisi (1984), Ardışık Soru Sorma Yönteminin Mantığı (1989), Mantık ve Gerçeklik (1989), Mantık Felsefesi (1991), Bilgi Teorisi ve Gettier Problemi (1999).

Kaynak: TÜRKİYE’DE FELSEFENİN GELİŞİMİ I, s. 112-116, T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI NO: 2456 AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1428

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...