Felsefe hakkında her şey…

Paralel İkicilik Nedir?

12.05.2020

Descartes’ın zihinsel töz ile cisimle ayrımını koruyan ancak aradaki nedensel etkileşimi benimsemeyen ikicilik türü paralelciliktir.

Paralel ikiciliğe göre zihinsel töz ile cisimsel töz arasında görülen etkileşim yalnızca görünüştür. Gerçekte olan zihinsel durumlar ve cisimsel olaylar arasındaki eş zamanlılıktır. Zihinsel durumlar ile cisimsel şeyler aynı anda değişir.

Burada ortaya çıkan soru ise neden zihinsel durumlar ile cisimsel şeyler evrensel olarak eş zamanlı değiştiği olacaktır. Bu sorunun iki olası yanıtı verilir. İlkine göre bu durum dünyanın yapısından kaynaklanır. Elbette bu yanıt gerçek anlamda bir yanı olmaktan çok olduğu varsayılanı temele alarak yapılmış bir açıklamadır.

Diğer bir yanıt Tanrı’dır. Buna göre Tanrı cisimsel tözler ile zihinsel tözlerin aynı anda etkileşmesine aracılık eder. Tanrı’nın cisimsel ve zihinsel tözlere her an etki etmesi yerine, istencine göre tasarladığı dünyanın yasaları böylesi bir eş zamanlılığı sağlayabilir. Paralel ikiciliğin önce gelen savunucusu Leibniz’dir. Leibniz Tanrı’nın önceden kurulmuş uyum ile tüm monadların birbirlerini etkilemesini sağladığını belirtir.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...