Miguel de Unamuno Kimdir?
Tam adı, Miguel de Unamuno y Jugo olan Bask kökenli İspanyol düşünür ve yazardır.
Madrid Üniversitesi’nde felsefe ve edebiyat üzerine eğitim almış ve Bilbao’da felsefe öğretmenliği yapmıştır. 1891 yılında Salamanca Üniversitesi’nde Eski Yunan Dili Kürsüsü’nde profesör olmuştur. Salamanca Üniversitesi’nde Yunan dili ve edebiyatı profesörü olduktan sonra 1901-1914 arasında aynı üniversitenin rektörlüğünü de yapmıştır. Döneminin önde gelen yazarlarından, düşünürlerinden ve varoluşçuluk akımının temsilcilerindendir. Roman, öykü, şiir, deneme ve oyun türünde eserler vermiştir.
20. yüzyıl İspanya’sını düşünmüş ve yazmıştır. Dogmatik düşünceye (özellikle faşizme) karşı savaşmıştır ve I. Dünya Savaşı’nda Müttefikler’i desteklediğini açıklaması üzerine 1924 yılında diktatör Miguel Primo de Rivera tarafından Fransa’ya sürgüne gönderilmiştir. Sürgünde bulunduğu Kanarya Adaları’ndan Fransa’ya kaçmayı başarmıştır. Ardından yeniden ülkesine dönmüş ve cumhuriyetin ilanından sonra parlamentoya seçilmiştir. 1930 yılında tekrardan Salamanca Üniversitesi’ndeki görevine dönen Unamuno, İspanya İç Savaşı çıktığında Falanjistler’in bölgesinde bulunuştur. Bir süre sessiz kalarak bu okuldaki rektörlüğünü sürdürdüyse de Falanjistler’e ilişkin görüşlerini açığa vurunca hemen görevinden alınmış ve bu kez de diktatör Franco’ya karşı çıktığı için ev hapsine mahkûm edilmiş, yaşamının son aylarını evinde hapis olarak geçirmiştir. Tutuklu halde, 31 Aralık 1936 tarihinde ölmüştür.
Unamuno, önceleri Alman felsefesiyle ilgilenmiş, Hegel‘in Logik (“Mantık”) adlı yapıtını çevirmiştir. Pozitivistler ve romantik şairler üstüne çalışmalar yapmıştır. İlk dönem yapıtlarında, Hegel’in sav (tez) karşısav (anti-tez), bireşim (sentez) üçlüsüne dayalı bir yöntem kullandığı görülür. Yunanca ve Latince dışında on altı dil bilmesi, birçok düşünürün yapıtlarını kendi dillerinden izleyebilmesini sağlamıştır. Bergson ve özellikle Kierkegaard‘dan etkilenmiş, inanç-akıl çelişkisi temelinde gelişen yapıtlarıyla 20.yy’ın ilk varoluşçu düşünürlerinden biri olarak belirmiştir.
Ayrıca bakınız:
– Acı çekmek ve varoluş ilişkisi
Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı