Kültürel küreselleşme
Kültürün toplumdan topluma farklılaşması göz önüne alındığında, her kültürel yapının bir kendine özgülük taşıdığını söyleyebiliriz. İşte bu durum, farklı toplumların kültürlerinden bahsedebilmeyi mümkün kılmaktadır.
Kültürlerin farklılaşması, aslında bir etkileşim, iletişim ve tanıma bakımından önem taşımaktadır. İnsanoğlunun tarihsel süreci içerisinde sönmüş kültürler de dâhil olmak üzere olabildiğince farklı kültürlere rastlamaktayız. Bunların bir kısmı folklorik özellikler kazanarak tarih sahnesindeki yerlerini almışlardır.
Yakın zamana gelinceye kadar farklı kültürleri tanıma daha çok ticaret kervanları, yolculuklar ve özel gayretler ile mümkündü. Ancak iletişim araçlarının getirdiği imkânlar, yolculukların kolaylaşması, farklı kültürlerin günümüzde tanınmasını daha da kolaylaştırmıştır.
Kültürel anlamda küreselleşmenin iki boyutunu burada zikretmeliyiz. Birinci boyut modern Batı kültürünün tüm dünyaya yayılması anlamında bir küreselleşme. İkinci boyut da farklı yerel kültürlerin dünya ölçeğinde kendilerini çok rahat ifade edebilmeleridir ki böylece kültürler tüm dünyada dolaşıma girebilmektedirler.
Modernlik çok geniş arka planıyla Batı kültürü ve yaşam tarzını içermektedir. Batı’nın, tüm dünyanın modernleşeceği iddiası, zaten özünde küreselleştirici bir özellik taşıdığını göstermektedir. Hakikaten modernizm çok farklı yollarla dünyada birçok ülkeyi etkisi altına almıştır. Dolayısıyla bugün modern Batı kültürü global çapta yaygınlık kazanmış durumdadır.
Öte yandan farklı kültürlerin dolaşıma girmesiyle, kültürel anlamda bir çoğulculuk meydana gelmiştir. Bu anlamda kültürün küreselleşmesi, kültürel çoğunluğun artması süreci (Jary-Jary, 2000: 253) olarak da görülmektedir.
Bugün sıklıkla tartışılan “çokkültürlülük” kavramı, hâkim kültür yanında her kültürün kendisini ifade etmesini içermektedir. Diğer yandan bu iki boyutun, yeni hâkim kültürle yerel kültürlerin etkileşimi de yeni kültürel durumları dünya insanının önüne getirebilmektedir. Bu etkileşimler, bir kültürün kendisini ifade edebilmesi şeklinde gelişebileceği gibi, bir eklektiklik (her kültürden farklı unsurları bir araya getirerek bir bütün oluşturma) biçiminde de olabilir.
Kaynak: DİN SOSYOLOJİSİ, s. 114-115, T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI NO: 2061 AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1095
