Beyin Temelli Öğrenme Nedir?

Beyin temelli öğrenme, anlamlı öğrenme için beynin kurallarının kabul edilmesini ve öğretimin zihindeki bu kurallarla örgütlenmesini içerir.
Geleneksel öğretim yöntemleri beynin doğal öğrenme sürecini göz ardı ettiği için öğrenciyi bilgiyi ezberlemeye yöneltmektedir. Halbuki, beyin temelli öğrenme kuramında bireyler tam öğrenme düzeyinde anlamlı öğrenir ve kendi bilgilerini yapılandırır.

Beyin temelli öğrenme kuramının savunucusu Hebb, nörofizyoloji çalışmaları yaparak bu öğrenme modeline öncü olmuştur.

Araştırmalarında genel yeteneğin çocukluk yaşlarında geliştiğini, insan beynindeki sağ ve sol lobları aynı anda çalıştırabildiğini, beynin paralel işlemci olduğunu ve insanın hayatında amaçlanmayan olguları da öğrendiğini belirtmiştir. Yani, gizil öğrenme üzerine vurgu yapmıştır.

Beyin Temelli Öğrenmenin Unsurları

Beyin temelli öğrenmede amaç, bilgiyi ezberlemek yerine bilgiyi anlamlı olarak öğrenmektir. Bu durum üç etkileşimli unsurların varlığı ile gerçekleşir. Bu unsurlar şunlardır:

• Rahatlatılmış uyanıklık
• Derinlemesine daldırma
• Aktif süreçleme

Rahatlatılmış uyanıklık: İnsan bir şeye ilgi duyduğunda açılır, çaresizlik duygusunu oluşturacak bir tehdit altında olunca da kapanır. Rahat ve açık olan beyin ise daha kolay bir şekilde öğrenmektedir.

Derinlemesine daldırma: Bilgileri bireyin düşüncelerinde canlandırmaktır. Bireylerin karşı karşıya kaldığı içeriğe yoğunlaşmasıdır. İçeriği keşfetmek için yerel bellek sistemlerini kullanmak zorunda kalacaktır.

Öğrencileri zorlayıcı, yargılayıcı-eleştirel ve zengin uyarıcılı ortamlarda bulundurma onların olay, olgu, bilgi, kavram, işlem ve ilkeler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları keşfederek yeni bilgi örüntülerine gitmeleri sağlanır. Derinlemesine daldırmada, çok güçlü duygusal yaşantılara yer verilmelidir. Bilgi, beceri, tutum, davranış, ilke , kavram ve işlemleri bir biri ile bütünleştirip aralarındaki ilişki ve örüntüyü sağlayan hikâyeler, öyküler, romanlar, efsaneler, örnek olaylar, senaryolar derinlemesine daldırma da önemli bir yere sahiptir.

Aktif süreçleme: Beynin doğal kapasitesinde yoğunlaşma, onu arttırma ve ondan faydalanma sürecidir. Bireyin kendi potansiyelinin , nasıl öğrendiğinin farkına varmasıdır. Bilginin öğrenen tarafından, kendisine göre anlamlı, kavramsal olarak tutarlı yollarla bütünleştirilmesi ve içselleştirilmesidir.

Aktif süreçleme, sorgularla ve eleştirilerle yaşantıların anlamlandırılmasıyla geliştirilir. Bireyin kendisine neden yaptım? , niçin yaptım?, ne öğrendim?, ne anlama geliyor? sorularını sorması aktif süreçleme sürecini yaşadığını gösterir.

Ayrıca lütfen bakınız:

Beyin Temelli Öğrenmenin İlkeleri

Beyin Temelli Öğretim Uygulamasında Öneriler

Kaynak: ATA-AÖF, EĞİTİM PSİKOLOJİSİ, Yrd: Doç. Dr. Mehmet KÖK