Felsefe hakkında her şey…

Georg Lukacs’ın Felsefesi

05.11.2019
999

Lukacs, Tarih ve Sınıf bilinci adlı ünlü kitabında Marksizmi kavrayışını ve geliştirme yönünü ortaya koyar. Burada Bütünsellik, Dolayım, Sınıf bilinci, Şeyleşme, Devrimci özne türünde kavram ve kategorileri şekillendirir. Temel yaklaşımı özne-nesne özdeşliği üzerine kuruludur, ve aynı zamanda teori-pratik birliği olarak belirgindir.

Daha sonra Lukacs burada ortaya koyduğu kimi kavram ve perpektifleri yadsıyacaktır ya da değiştirecektir, ancak buna rağmen Lukacs’ın çalışması hem Marksizm içinde (özellikle Batı Marksizminde) hem de Marksizm dışında (özellikle İdeoloji teorisi ve yabancılaşma tartışmalarında) etkili olmuştur.

Lukacs’da tüm düşünsel gelişim aşamalarında özne’ye ve pratik’e yapılan vurgu görülür. Hegel üzerinden Marksizmi yeniden değerlendirmeye çalışması da bir anlamda bu teori-pratik birliği ve bunun temeli olarak özne-nesne özdeşliğinin Hegel’de mevcut olması dolayısıyladır. Lukacs, Marks aracılığıyla Hegel’in tarih teorisini materyalist bir konuma sokmaya çalışır. Lukacs’ın teleolojik olmayan bir tarih anlayışını, özne kavramından vazgeçmeksizin kurmaya çalıştığını söylemek yanlış olmaz.

Tarih ve Sınıf bilinci’den sonra Lukacs, özellikle Marks’ın ekonomi politik eleştirisine odaklanır ve bunun üzerinden düşünmeye başlar. Özne-nesne özdeşliği konusundaki fikirlerini, 1960’larda bu kitaba yazdığı yeni bir önsezde yadsır, aşırı öznelcilik eğilimi gösterdiğini dile getirir. Temel argümanlarını öznel düşünmenin etkisinde olarak görür. Lukacs’ın daha materyalist ve nesnel bir düşünce yöneliminde olduğunu belirtilmektedir ki 2000 sayfa civarında olmasına rağmen tamamlayamadığı kitabı Toplumsal Varlığın Ontolojisi adlı çalışması bu yönelimin bir işareti olarak değerlendirilir. Bu değişme ve özeleştirilerle birlikte, yine de özne’den vazgeçmeksizin bir teleolojik olmayan tarih düşüncesine ulaşmak çabasının, Lukacs’ın Marksizm-içi arayışının ana meselesi olduğunu belirtmek gerekir.

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...