Antonio Gramsci’nin Felsefesi

02.11.2019

Gramsci, özellikle Batı Marksizmi’nin temel düşünürlerinden birisi olarak, 20. yüzyılın en önemli Marksist kuramcılarından olarak kabul edilmektedir . Gramsci hapiste olduğu sürece 30’dan fazla defter ve toplam 3000 sayfa tarih ve analiz yazısı yazdı. Bu yazılar Hapishane Defterleri olarak adlandırıldı. Hapishane Defterleri, Gramsci’nin İtalya tarihini ve milliyetçiliğinin izlerini sürerken aynı zamanda Marksist kuram, eleştirel kuram (critical theory) ve kendi adıyla anılan eğitim kuramıyla ilgili bazı düşüncelerini de içerir.

Ele aldığı temel konular:

– Kapitalist devleti inşa aracı olarak Hegemonya,
– İşçi sınıfı içinde entelektüellerinin çıkabilmesine yol açabilmek için, halk işçi eğitimi gereksinimi,
– Egemenliğin doğrudan ya da zor yoluyla gerçekleştiği siyasi toplum (polis, ordu, yasal sistem, vb.), ile egemenliğin ideoloji ya da rıza yoluyla gerçekleştiği sivil toplum (aile, eğitim sistemi, sendikalar, vb) ayrımı,
– ‘Mutlak tarihçilik’,
– Ekonomik determinizm eleştirisi,
– Felsefi maddecilik eleştirisi.