Megasthenes kimdir?

Megasthenes, yaklaşık olarak MÖ 350 ila 290 dolaylarında yaşamış antik Yunan tarihçisi ve diplomatıdır. “Indica” adlı kitabında Hindistan’ı Batı dünyasında yazılı bir anlatımla tanıtan ilk kişidir. Antik Hindistan’ı tanımlayan ilk kişi olması onun “Hint tarihinin babası” olarak adlandırılmasına neden olmuştur.

Megasthenes’in “Indica”sı zaman içinde kaybolmuş ve günümüze ulaşamamış olsa da onu farklı edebî kaynaklarda yer alan atıflardan dolayı biliyor ve kitabın içeriğine dair böylece fikir yürütebiliyoruz.

Megasthenes, Chandragupta Maurya döneminde Hindistan’ı ziyaret etmiştir ve onun yönetimi altında yaşayan Hintlilerin yaşamlarına dair fikirler veren, Hint kültürü hakkında kapsamlı yazılar yazmıştır. Ancak Hindistan’a ne zaman gittiği ve ülkede ne kadar kaldığı bilinmemektedir. Megasthenes’in Hindistan ziyaretinin veya ziyaretlerinin tarihi tamamen belirsizdir ve bilim insanları arasında hâlâ tartışma konusudur.

Megasthenes’in Maurya’nın başkenti Pataliputra’yı ziyaret ettiğini biliyoruz. Ancak Hindistan’ın diğer hangi bölgelerini ziyaret ettiği kesin değildir. Bu bölgedeki nehirlerin ayrıntılı tasvirini verdiği için Kuzeybatı Hindistan’daki Pencap bölgesinden de geçmiş olduğu ve daha sonra Yamuna ve Ganj nehirleri boyunca Pataliputra’ya seyahat ettiği düşünülüyor.

E. A. Schwanbeck, B. C. J. Timmer gibi modern bilim insanları, Megasthenes’i genel olarak güvenilir bir Hint tarihi kaynağı olarak nitelendirirler. Sadece Schwanbeck, Megasthenes’in Hindistan’daki tanrı anlayışını ele almamasından ötürü eleştirmektedir.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım