Felsefe hakkında her şey…

Algıyı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

27.04.2020
8.792
Algıyı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Algıyı etkileyen faktörler, psikoloji isimli disiplinin duyum ve algı konu başlığının en önemli içeriklerinden birisini oluşturmaktadır. Algılarımızı etkileyen tüm öğrenme ve yaşantılarımıza, algının dayanağı denir.

İnsan dış dünyayı olduğu gibi anlamlandırmaz. Daha önceden öğrenilmiş bilgiler ve yaşantılar algılamasına yön verir. Farklı toplumsal normlara sahip iki insan aynı durumla karşılaşırsa (Örneğin; bir Türk ile bir Fransız, salyangoz yemeği ile karşılaşırsa) her ikisi de bu durumu farklı şekilde görecekler ve farklı tepki göstereceklerdir. Farklı görüşteki iki kişi farklı tepkiler gösterirler.

İnsanın içinde yaşadığı toplumdan edindiği deneyimleri, onun ilk sosyal dayanağını oluşturur. Daha sonraki deneyimleri de bu ilk çerçeve etrafında şekillenir. Çeşitli fikirleri, sistemleri savunur ya da karşı tavır alır.

ALGIYI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Algıyı Etkileyen Faktörler

Algıyı Etkileyen Faktörler

Dikkat

Büyük, şiddetli, aniden otaya çıkan, yeni, tekrarlanan, hareket eden, birey için önemli olan uyarıcılar dikkat çeker.

Hazırlayıcı Kurulum

İnsanın dikkati, birçok uyaran söz konusuyken neden “A” ya değil de “B” ye yönelmektedir? Bu sorunun cevabı “Organizma, algılamaya hazır olduğu uyaranı algılamaktadır” şeklinde verilebilir.

Örneğin bir jeolog ve bir kuş meraklısı alan gezisine farklı nesneleri aramak için kurulmuş olarak çıkarlar ve gerçekten de farklı nesneler dikkatlerini çeker. Bir annenin telefonun sesi yerine bebeğinin sesini işitme olasılığı daha fazladır.

Ortam

Beyaz bir önlüğün hastanede başka okulda başka algılanması gibi.

Telkin

Bireyi belli bir düşünceye ikna etme süreci de algılamalar üzerinde etkilidir. Elinde içi su dolu bir parfüm şişesi ile odaya giren bir kişi elindeki şişenin içindeki sıvının parfüm olduğunu söylediğinde odanın içinde bulunan birçok kişi şişeden püsküren su taneciklerini parfüm kokusu olarak algılayabilir.

Fiziksel ve sosyal çevre

Bireyin içinde yaşadığı fiziksel ve sosyal çevre (kültürel koşullar) algılarımız üzerinde etkilidir.

Örneğin, İspanya’da boğa güreşi seyreden bir İspanyol ile bir İsveçli düşünelim. İsveçli hayvanın çektiği acıyı, İspanyol ise matadorun becerisini, cesaretini algılayacaktır.

Zihinsel tutum ve ön yargılar

Zihinsel tutum ve ön yargılar algılarımızı belirler. Erkek deneklere milliyetleri belirtilmeden gösterilen bayan fotoğraflarından güzellik sıralaması yapmaları istenmiş, daha sonra milliyetleri belirtilerek istendiğinde ise farklı sıralama yaptıkları görülmüştür.

Heyecan yaratan kuvvetli duygular ya da ani beklenmedik olaylar algılarımızı etkiler. Örneğin, korku ya da öfke bazı uyarıcıları olduğundan farklı algılanmasına yol açar.

Geçmiş yaşantılardan edindiğimiz deneyim ve bilgilerin de algı üzerinde etkisi vardır. Kendisine bir şey gösterilen kimse, eğer o şeyin ne olduğunu önceden bilmiyorsa onu anlamlandırmada ve algılamada güçlük çeker.

Kaynak: MEB HAYAT BOYU ÖĞRENME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYINLARI AÇIK ÖĞRETİM OKULLARI, Psikoloji 1 kitabı.

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...