Felsefe hakkında her şey…

Pierre Bourdieu kimdir?

10.11.2019
Pierre Bourdieu kimdir?

Pierre Bourdieu ya da tam adıyla Pierre-Felix Bourdieu 1 Ağustos 1930 ila 23 Ocak 2002 tarihleri arasında yaşamış olan Fransız sosyolog, antropolog ve filozoftur.

Pierre Bourdieu İkinci Dünya Savaşı sonrasının en yaratıcı ve en verimli araştırmacılarından birisidir. Pierre Bourdieu günümüz sosyolojisinin temel kuramcılarındandır. Eğitimden başlayarak çeşitli kültürel alanlardaki üretim, yeniden üretim, ayrışım mekanizmalarını inceleyen ve pek çok önemli çalışması bulunan Pierre Bourdieu Avrupa Sosyoloji Merkezi’nin kurucusudur.

Orta öğrenimini Paris’in ünlü Louis Le Grand lisesinde tamamladıktan sonra École Normale Supérieure’de felsefe eğitimi gören Pierre Bourdieu askerliğini yapmak üzere gittiği Cezayir’de Fransız sömürgeciliğini yakından tanıma fırsatı bulmuş, bu deneyiminin de etkisiyle felsefi yaklaşımını sosyolojik ve antropolojik açılımlarla pekiştirmiştir.

1959 ve 1962 yıllarında Sorbonne’da felsefe dersleri verdikten sonra École des Hautes Études en Sciences Sociales’in müdürlüğüne getirilen Pierre Bourdieu ayrıca Avrupa Sosyolojisi’nin de yöneticiliğinde de bulunmuştur. 1982’de, Collège de France’ta, kendisini akademiye kazandıran Raymond Aron’un ölümü sonrası sosyoloji kürsüsüne seçilen Bourdieu, aynı dönemde Actes de la Recherche en Sciences Sociales dergisinin yayın yönetmenliğini üstlenmiştir.

Yirmi birinci yüzyıl sosyolojisine miras kalacak en sistematik ve kapsamlı epistemolojik girişimin sahibi de Pierre Bourdieu’dur. Farklı dönemde yaptığı çalışmaları esasen sosyolojisinin iki temel sorunu olan yeniden-üretim ve alan sorununun kapsamını derinleştirdiği çalışmalar olarak okunabilir.

Pierre Bourdieu kültür olgusuna, habitus kavramıyla, hem öznel yorumu hem nesnel toplumsal ilişkileri kapsayan, fail ve yapıyı iç içe geçiren, kapsayıcı yeni bir boyut kazandırmıştır. En temel haliyle habitus, belirli bir dünya görüşüne işaret eden yaşam tarzını ifade etmektedir. Habitus’un düzenleyicisi olan eğilimler (dispositions), birey tarafından üzerine inşa edilen yapılanmış yapılar (structures structurantes) ile karakterize edilebilir (Bourdieu 1990:52-60).

Bourdieu’ye göre, aile ve okulun, yani birincil toplumsallaşma araçlarının şekillenmesinde önemli rol oynayan habitus kavramı, üç çeşit sermayeyle ilişkilendirilir. Birincisi, finansal kaynakları ifade eden ekonomik sermayedir. İkincisi, kişilerarası ilişkiler ve her çeşit toplumsal bağları ifade eden sosyal sermayedir. Üçüncüsü, kültür kavramının bahsettiğimiz karmaşık içeriğinin büyük bölümünü kapsayacak nitelikte olup müzik, edebiyat, tiyatro gibi güzel sanatlara ilişkin yetenek, kapasite, teknik bilgi düzeyiyle bu alandaki beğeni ve tercihlerin toplamına işaret eden, aynı zamanda, kültürel beğeni anlamında iyi ve kötüyü ayırt edebilme düzeyini ifade eden kültür sermayesidir.

Bourdieu, kültür sermayesinin üzerinde işlediği geniş toplumsal yapıları “alan” (champ) kavramıyla güzel sanatlar, siyaset, hukuk vb. bilgi alanları olarak tanımlamaktadır (Bourdieu 1984:29-33/113).

İLGİLİ KONULAR:

Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 3. Sınıf “Çağdaş Felsefe Tarihi” Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM)

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...