Felsefe hakkında her şey…

Oenopides kimdir?

08.06.2022
773

Oenopides ya da Sakız Adalı Oenopides MÖ 490 ila MÖ 450 civarında yaşamış Antik Yunan matematikçisi, astronomu ve filozofudur. Sakız Adası olarak da bilinen Chios’ta yaklaşık MÖ 490 civarında doğmuş olması dışında Oenopides’in yaşamı hakkında pek fazla şey bilinmemektedir.

Oenopides’in döneminin birçok filozofu gibi Atina’da yaşamış olacağı düşünülmektedir; fakat bu fikri destekleyecek kanıtlar oldukça kısıtlıdır. Platon, ondan “Erastae: Felsefe Üzerine Bir Diyalog” adlı eserinde bahsetmektedir ve onun adadan gelerek Atina’ya yerleştiğini anlamaktadır. Aynı kitapta Oenopides’in Mısırlı rahipler vasıtasıyla astronomi ve geometri alanlarında kendini geliştirdiğini de okumaktayız.

Oenopides’in bir astronom olarak en büyük başarısı, göksel ekvator düzlemi ile burç (gökyüzündeki Güneş’in yıllık yolu) arasındaki açıyı belirlemesidir. Bu açıyı 24° olarak hesaplayan Oenopides’in bu çalışması, Dünya’nın eksen eğikliğini ölçmek anlamına geliyordu. Oenopides’in bu çalışmasında ulaştığı bu sonuç, Eratosthenes’in hassan ölçümüne gelene kadarki iki yüzyıllık süreçte kabul edilmiş değer olarak kaldı.

Oenopides ayrıca Büyük Yıl (Great Year) değerini, yani hem tam sayı yıl sayısına hem de tam sayı ay sayısına eşit olan en kısa zaman aralığını da hesap etmişti. Bu hesaplama, Güneş ve Ay’ın göreceli konumları her Büyük Yıl’dan sonra kendini tekrar ettiği için Güneş ve Ay tutulmalarını tahmin etmek için kullanılabilecek bir yoldu.

Oenopides tarafından yapılan bu astronomik çalışmalar, günümüzde, onun adının Ay yüzeyindeki bazı kraterlere verilmesiyle yaşatılmasına vesile olmuştur.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...