Felsefe hakkında her şey…

Henry David Thoreau kimdir?

05.11.2019
2.927
Henry David Thoreau kimdir?

Henry David Thoreau 12 Temmuz 1817 ila 6 Mayıs 1862 tarihleri arasında yaşamış olan ABD’li yazar, düşünür ve çevrecidir. 1817 yılında Massachusetts eyaletine bağlı Concord’da doğan Thoreau 1862 senesinde aynı yerde hayata veda etmiştir.

Harvard Üniversitesinden 1837 yılında mezun oldu. Hiçbir zaman geleneksel bir öğrenci olmamıştı, okul yıllarında transandantalizme ve Ralph Waldo Emerson’a olan ilgisi başladı. Harvard’dan mezun olunca bir süre babasının dükkânında çalıştı, daha sonra bir okulda öğretmenlik yaptı.

Düşünsel anlamda fazlasıyla etkisinde kaldığı ve ömür boyu dostu olacak Emerson 1841’de onu evine davet etti ve Thoreau 1843’e kadar sık aralıklarla Emerson’da kaldı. Emerson’un bir nevi asistanlığını yapıyordu. The Dial isimli transendentalist dergiye şiir ve nesirleri ile katkıda bulundu. 1845 yılında Concord şehrinin dışında bulunan Walden Gölü kıyısında, Emerson’a ait olan bir arazinin üstüne bir kulübe inşa etti.

Burada geçirdiği iki yılın meyvesi olarak “Walden” kitabını yazdı. Walden gölünün kıyısında geçirdi doğayla bütünleşik ama yalnız iki yılın bir diğer meyvesi de, 1849’da yayınlanan, “A Week on the Concord and the Merrimack Rivers” (Concord ve Merrimack Irmakları Üzerinde Bir Hafta) idi. Thoreau’nun sağlığında yayımlayabildiği sadece bu iki kitabı vardır. Diğer eserleri ve günlükleri ölümünden sonra yayınlanmıştır.

1854’de yayınladığı başyapıtı “Walden” Amerika’nın en önemli entelektüel akımlarından biri olan New England Transendentalizmi için bir örnek eserdir. Eserde yer alan çevre konusundaki düşünceler ise modern çevreciliğin ve çevre korumanın en önemli satırlarıdır diyebiliriz. Amerikan düşünce tarihi, transendentalizm ve naturalizmde bıraktığı izler ne kadar önemliyse, “Sivil İtaatsizlik” (Civil Disobedience, 1849) isimli makalesi de siyasi tarihe bıraktığı iz de o kadar önemlidir.

Meksika savaşı yüzünden, ki ona göre bu savaş sadece köleliği geliştirmek içindi, ödemeyi reddettiği vergi sonucu hapiste geçirdiği bir gece, onun “Sivil İtaatsizlik” isimli makalesini yazmasına neden olmuştur. Daha sonraları Gandhi’nin en büyük ilham kaynağı olacak bu makale Thoreau’nun belki de en ünlü eseridir. Gandhi’nin dışında Tolstoy ve Martin Luther King gibi önemli isimler de Thoreau’nun düşüncelerinden ve eserlerinden ilham almışlardır.

Thoreau, 1862’de, birkaç küçük gezi ve Harvard’daki öğrencilik dönemi dışında hiç ayrılmadığı Concord şehrinde, geçirdiği tüberküloz yüzünden vefat etmiştir. Bütün eserleri 20 cilt halinde 1906’da basılmıştır.

THOREAU’NUN FELSEFE ANLAYIŞI

Thoreau felsefenin bir bilgi disiplininden, bir bilgiler bütününden çok bir yaşama sanatı olduğu fikrindeydi. Ona göre felsefe eğer kuramlar bütünüyse ya da tartışmaya açık tezlerin tartışılmasıysa felsefe yapmak esas olarak sadece kitap okumak, yorum yapmak, eleştirmek ve yazmaktan ibaret olurdu. Ona göre gerçek bilge felsefesini hayatı ve eylemleriyle şimdileştiren, anın bir parçası hâline getiren kimsedir. Felsefe sonuca varıcı kanıtlamalar değil, hayatı başka türlü yaşamaya dönük bir çağrı, bir heveslendirmedir.

İLGİLİ KONULAR:

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...