Gustav Theodor Fechner Kimdir?

Alman filozof ve doğa bilgini. Evrenin birbiriyle bağlantılı olan, tin ve özdek gibi iki ayrı tözden kurulu bir bütün olduğu görüşünü savundu. deneysel ruhbilimin kurucusudur. 19 Nisan 1801’de Gross Sarhen’de, Muskav yakınları Lusatia’da doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini doğduğu kentte gördükten sonra biyoloji dalında öğrenim gördüyse de sonradan matematik ve fiziğe yöneldi. Leibzig unu. Tıp fakültesinde mezun olmuştur. 1931’de doğru akım üzerine Massbestimmungen über die galvanische kentte (Galvanik Zincirin Kütlesinin Belirlenmesi) adlı çalışmasını yayımladı. Önce kimlik yaptı daha sonra 1934’te Leipzig Üniversitesinde fizik dersleri vermeye başladı 1935 yılında Fizik profesörü oldu. Birkaç yıl sonra sağlığı bozuldu, kumi körlüğünün ve ışığa karşı aşırı duyarlılığının nedeni büyük olasılıkla,1839-40 arasında artimge oluşumu üzerine yaptığı çalışmaları sırasında sürekli Güneş’i gözlemlemesiydi.

Işık ve renk olaylarını inceleme amacıyla sürdürdüğü deneylerde görme yeteneğini kaybedince laboratuar çalışmalarını bırakarak kendini ruhbilim ve felsefeye verdi.

Renkler ve görmede görüntü kalıntısı denilen olayla ilgili yazılar yayınlamış, burada zihin ve beden sorunu ile de ilgilenmiştir. Gerçek ününü psikofizik alanındaki çalışmalarıyla kazanmıştır ve bu konuda birçok eser vermiştir.

1946 yılında gözleri görmeye başlayınca aynı fakültede felsefe dersleri verip adını taşıyan ruhsal fiziksel yasayı ortaya koydu. (“duyum”uyarının logaritmasının karşılığıdır. Böylece ruhbilimsel fiziğin temellerini atıp ayrıca deneysel estetikte öncü sayılmasını sağlayan çalışmalar yaptı.

Özellikle ruhbilim alanında uzun süreli gözlem ve deneylere girişti. Ruhbilimin başarılı sonuçlar olabilmesi için deneye dayanması, fizikte işbirliği yapması gereğini savundu. Tinle gövde arasında, birbirini bütünleyen bir bağlantının bulunduğunu, bu bağlantıyı ancak deneye dayanan bir ruhbilim ile fiziğin aydınlığa kavuşturabileceğini öne sürdü. Bu çalışma yöntemi nedeniyle deneysel ruhbilim kurucusu sayılır.

Fechner, küçük bir maaşla üniversiteden emekli olduktan sonra felsefeyi bilimsel bir temele oturtmak amacıyla bu konuda daha sonra derinlemesine çalışmalara girişti. Özellikle Alman düşünürü Johann Friedrich Herbart eklenerek, ruhunu Tanrı’nın oluşturduğu canlı bir evren düşüncesini benimsedi.

1. Türk ve Dünya Ünlüleri, Cilt 4, 1987, s. 2106.
2. Büyük Kültür Ansiklopedisi, Cilt 5, Başkent Yayınları, Ankara 1984, s. 1777.
3. Grolıer International Amerikana Encyclopedia Cilt 6, A. Ş. Yayınları 1993.