Felsefe hakkında her şey…

Felsefi Soru Oluşturma

26.12.2020
Felsefi Soru Oluşturma

Felsefi soru oluşturma, diğer alanlardaki soru oluşturma biçimlerinden çok farklıdır. Aynı zamanda felsefi soru oluşturma, Türk eğitim sisteminde felsefe dersinin giriş konularından birisi olarak da yer almaktadır.

Felsefi soru oluşturma konusuna değinirken “Soru nedir? Soru sormadan bir şeyi anlamak ve bilmek mümkün müdür? ‘Bugün hava nasıl?’ sorusu ile ‘İnsan nedir?’ sorusu arasında ne fark vardır?” gibi soruları kendimize sormamız ve bunlara bir yanıt aramamız gereklidir. Böylece, felsefi soru oluşturmaya başlamış bulunacaksınızdır.

İnsanoğlu, hayatı ve olayları anlamaya sorularla başlar. Özellikle çocuklar, en çok sordukları sorularla bilinir ve sevilirler. İşte çocukluk döneminde daha çok “Bu nedir?” şeklinde başlayan somutu anlamaya yönelik sorular, zamanla insanla birlikte değişir ve gelişir; çünkü insanda hayatını bilme ve anlama isteği var oldukça, insan sorular üretmeye devam eder.

Filozofun sorduğu sorular, günlük, bilimsel, sanatsal ve dinî sorulardan farklıdır

Filozofun sorduğu sorular, günlük, bilimsel, sanatsal ve dinî sorulardan farklıdır

Soru, sorgulama ve anlama isteğinin bir ürünüdür. Günlük hayatta anlamak istediğimiz olaylara dair birçok soru sorarız. Bu sorular gündelik ihtiyaçlarımız gibi geçici sorulardır. Nitelik bakımından pratik yönelimlidir. Doğrudan hayatımızla ilişkilidir. Fakat her soru bu niteliklerde değildir. Örneğin bilimsel sorular ve felsefi sorular gündelik sorularımızdan farklıdır. Filozof, bilme ve anlama merakını sorduğu sorularla geliştirir.

Felsefe soruları diğer sorulardan yalnızca kökleri itibarıyla ayrılmakla kalmaz, bir felsefe sorusunun yanıtlanma biçimi de farklılık gösterir. Örneğin “Hafta sonu ne yapmayı düşünüyorsun?” biçimindeki bir günlük soruya yanıt vermek için kişinin düşüncesini dile getirmesi yeterlidir. Fakat “Düşünme nedir?” sorusuna yanıt vermek için pratik bir yönelim gerekli değildir. Bu soruyu yanıtlamak için yapıp etmelerin ötesinde düşünmek ve sorgulamak gerekmektedir. Felsefe sorusunun cevabı doğrudan düşünceden geçmektedir.

İlgili konu: Felsefi sorular ve felsefi soruların özellikleri nelerdir?

Felsefi soru oluşturma sürecini gösteren şema.

Felsefi soru oluşturma sürecini gösteren şema.

Felsefi soru oluşturma konusunda büyük Alman filozof Kant, örnek alınabilir. Kant’ın felsefi sistemi üç temel sorunun yanıtını aramaya yöneliktir:

  1. “Neyi bilebilirim?”,
  2. “Ne yapmam gerekir?”,
  3. “Ne umabilirim?”

Kant, bu soruların yanıtlarını sorgulayarak kendi felsefi sistemini geliştirmiştir. Bu sorular Kant’ın felsefi sisteminin özünü ve temelini oluşturmaktadır. Buradan da görüleceği gibi filozoflar, kendi sistemlerini, felsefi sorular üzerine kurmaktadır. Yani felsefi soru oluşturma, felsefeye atılan en önemli adımlardan birisidir.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve “Sosyolojiye Giriş” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Diğer Ders Notları (Ömer YILDIRIM), MEB Felsefe Ders Kitabı

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...