Araştırmalara göre daha fazla uyumak, vücudun şeker isteğini azaltıyor…

Yayımlanan bir araştırmaya göre daha fazla uyumak, özellikle şekeri azaltmak söz konusu olduğunda, insanların diyetlerine önemli bir katkıda bulunuyor. ¹

Yapılan başka çalışmalarda uyku, sağlık ve obezite arasında, diyetin aracı bir faktör olduğu bağlantılar tespit edilmiştir. Araştırmacılar, daha önce yapılan uyku yoksunluğu çalışmalarının meta-analizini yaptıktan sonra, kısmi uyku yoksunluğunun enerji alımında 385 kcal‘lik bir artışa neden olduğunu ve enerji tüketimi açısından ise dengeleyici bir etkisi olmadığını tespit etmişlerdir. Uyku yoksunluğu devam ederse bu pozitif enerji dengesi kolayca kilo alımına ve nihayetinde obeziteye yol açabilir.

Çalışmalar ayrıca iki haftalık uyku yoksunluğunun özellikle yüksek kalorili, karbonhidratlı atıştırmalıkların tüketimini arttırdığını göstermiştir. Mevcut çalışma da benzer bulguları rapor etmiştir; ancak elimizdeki bu araştırma, sağlıklı yetişkinleri dört hafta boyunca serbest yaşam koşulları altında test eden ilk çalışma olması nedeniyle benzersizdir.

Bilim insanları, kısa uyuma alışkanlığı olan 42 katılımcıyı iki gruba ayırdı. Kontrol grubu uyku alışkanlıklarını sürdürürken deney grubu yatakta geçirdikleri süreyi günde 1-1,5 saat uzatmak amacıyla kişiselleştirilmiş bir uyku terapisi aldı.

Bir sağlık psikoloğu ile gerçekleştirilen konsültasyon, katılımcıların günün geç saatlerinde fazla miktarda kafein alımından kaçınmak, yatağa çok tok ya da çok aç gitmekten sakınmak gibi uyku sağlığı uygulamalarını geliştirmeye ve katılımcının yaşam tarzıyla ilgili başkaca hususlara odaklanmıştır.

Uyku danışmanlığının bir sonucu olarak, grubun %86‘sı yatakta geçirdikleri süreyi ve yarısı da uyku süresini (52 dakika ila yaklaşık 90 dakika) artırmıştır. Dört hafta sonra, uyku uzatma grubu şeker alımını ortalama 11,8 g/gün azaltmıştır; bu da normalde günlük şeker alımının yaklaşık üçte birine denk gelmektedir. Ayrıca yağ alımında da azalma eğilimi görülmüştür.

Fiziksel aktivite düzeyleri, enerji tüketimi veya vücut ağırlığı söz konusu olduğunda iki grup arasında önemli bir fark yoktu. Görünen o ki uyku kalitemiz diyetlerimizin genel kalitesini etkilemekte, uykunun uzaması daha düşük yağ ve daha yüksek protein içerikli gıdaları seçme eğilimine yol açmaktadır.

Bilim insanları, kullandıkları uyku süresini uzatma stratejisinin etkili ve uygulanmasının kolay olduğunu, bu nedenle uyku sağlığı ile ilgili tavsiyelerin halk sağlığı mesajlarında kullanılması gerektiğini belirtiyor.

Bu makale Sosyolog Ömer Yıldırım tarafından www.felsefe.gen.tr için, Teodora Zareva’nın “Getting more sleep curbs sugar cravings, study finds” isimli makalesinden Türkçeye çevrilip derlenerek hazırlanmıştır. Alıntılanması durumunda kaynak gösterilmesi, ahlaklıca olanıdır.

Çeviri ve Derleme: Sosyolog Ömer YILDIRIM

1. Khatib, H.A., Hall, W.L., Creedon, A., Ooi, E., (2018). Sleep extension is a feasible lifestyle intervention in free-living adults who are habitually short sleepers: A potential strategy for decreasing intake of free sugars? A randomized controlled pilot study. The American Journal of Clinical Nutrition, 107 (1), s. 43-53, http://dx.doi.org/10.1093/ajcn/nqx030