İnsomnia Nedir? İnsomnia Tedavisi Nasıl Yapılır?

Geceleri Uyumakta Güçlük Çekenlerin Ortak Noktası İnsomnia Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?

Uykusuzluk, uykuya dalamama veya gece boyunca uykuda kalamama, gün boyunca yorgunluk ve yorgunluk hissi ile sonuçlanır. Hasta gece boyunca rahatsız bir uyku düzenine sahiptir, parçalar halinde uyuyabilir veya kesinlikle uykusuz geceler geçirir. Çoğu yetişkinin 60 yaşına kadar gece boyunca yaklaşık 8 saatlik uykuya ihtiyacı vardır. 6 saatlik uyku bile yeterli olabilir; ancak bu farklı bireyler için farklıdır. 1 yaşına kadar bebekler günde yaklaşık 16 saat uyurlar. Bununla birlikte, sabit bir uyku saati yoktur. Kişi uykudan uyandığında kendini tazelenmiş hissederse, yeterince uyku almıştır.

Uykuya dalamayacağınızı veya uykuda kalamayacağınızı hissettiğinizde buna insomnia diğer bir ismi ile uykusuzluk denir. Bunlardan bir veya daha fazlasına sahip olabilirsiniz;

• Uykuya dalmakta zorluk çekmek,
• Gece sık sık uyanmak ve uykuya dalmakta güçlük çekmek,
• Sabah çok erken uyanmak

İnsomnia (Uykusuzluk) Belirtileri

Başlıca insomnia belirtileri uykuya dalma veya uyandıktan tekrardan uykuya dalma yetersizliğidir. Birçok uykusuzluk bir dizi ek fiziksel ve bilişsel sonuç yaşamakla birlikte, bunlar birincil semptomlar değildir ve uyku yoksunluğu ve diğer uyku bozukluklarından muzdarip olanlar tarafından paylaşılabilir. Bununla birlikte, uykusuzluk, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çok çeşitli etkiler üretebilir;

• Uyanma üzerine yorgun ve/veya garip hissetmek
• Gündüz yorgunluğu
• Kaygı veya depresyon
• Sinirlilik veya ruh hali değişimleri
• Konsantrasyon zorluğu
• Yeni bilgileri hafızada tutmada sorun
• Azalan koordinasyon
• Evde veya işte artan hatalar ve kazalar
• Azalan iş performansı
• Sosyal faaliyetlerde bulunmada sorun

İnsomnia (Uykusuzluk) Nedenleri Nelerdir?

Uykusuzluk, birincil ve ikincil olmak üzere 2 kategoriye ayrılır. Birincil; belirgin bir neden olmadan uykusuzluk olarak düşünülür. İkincil ise başka bir tıbbi durum, ruh hali bozukluğu veya ilaç gibi başka bir şeyden kaynaklandığı düşünülür.

Birçok farklı faktör uykusuzluğa katkıda bulunabilir. Bunlar aşağıdakileri içerebilir;

• Stres
• Depresyon
• Kaygı
• Fiziksel hastalık
• Düzensiz programlar
• Kafein içmek
• Kalp ritim bozuklukları
• İlaçlar
• Ağrı
• Travmatik stres bozukluğu

İnsomnia (Uykusuzluk) Teşhisi

Doktorunuz sıklıkla alışkanlıklarınız ve uyku ortamınız hakkında sorular sorarak, belirtilerinizi gözden geçirerek ve sizi inceleyerek uykusuzluğunuzun nedenini belirleyebilir. Doktorunuz kaç saat uyuduğunuz, belirtilerin uyanışlarınız için tetikleyici olup olamayacağı ve ne zaman uyandığınıza dair kesin bir kayıt sağlamak için bir uyku günlüğü (uyku düzeninizin bir günlüğü) tutmanızı önerir.

Bu sorun 4 haftadan fazla sürerse, kronik uykusuzluk teşhisi konur. Bu tanı, hastanın tıbbi geçmişinin, sorunun başlangıcından bu yana iş verimliliğinin, konsantrasyon aralığının ve belleğin kapsamlı bir analizinden sonra yapılır.

Birkaç farklı uykusuzluk türü vardır. Doktorlar uykusuzluk belirtilerini ne sıklıkta yaşadığınızı anlayarak bu farklı türleri sınıflandırır ve teşhis eder.

Farklı uykusuzluk türlerini sınıflandıran liste şu şekildedir;

• Geçici veya kısa süreli uykusuzluk, belirtilerinizin tek bir geceden birkaç haftaya kadar sürebileceği zamandır;
• Aralıklı uykusuzluk zaman zaman uykusuz atak geçirdiğiniz zamandır;
• Kronik uykusuzluk çoğu gecede olur ve bir ay veya daha fazla sürer.

İnsomnia (Uykusuzluk) Tedavisi

Yatma vaktinizdeki değişiklikler ve uykuyu artırabilecek alışkanlıklar genellikle uykusuzluğu yönetmenin en önemli yoludur. İnsomnia nedir nasıl geçer sorularının ilki yazının başında cevap bulurken nasıl geçer sorusunun cevabı bu başlık altında yer almaktadır.

Davranışçı terapiler, bazı uykusuzluk hastalarını tedavi etmek için de kullanılabilir. Bu terapiler şunlardır;

• Gevşeme terapisi: Aklı susturmak ve kasları gevşetmek için özel teknikler
• Uyku kısıtlaması: İlk başta gece sadece birkaç saat uyumaya izin veren, ardından gece uyku süresini kademeli olarak artıran bir program
• Yenileme: Hastayı sadece uykusunda yatması ve gündüz şekerlemesinden kaçınması ile hastaya yatağı sadece uyku (ve cinsel aktivite) ile ilişkilendirmesini öğreten bir program

Uykusuzluk tıbbi bir bozukluğun belirtilerinden biri ise, altta yatan sorunun tedavisi ihtiyacınız olan her şey olabilir. Örneğin, huzursuz bacak sendromunun özel bir ilaçla veya özel bir maske ile uyku apnesiyle tedavi edilmesi uyku kalitesini önemli ölçüde artırabilir.

Çocuklarda İnsomnia (Uykusuzluk)

Çocuklarda uykusuzluk tanısı, teşhisin büyük ölçüde subjektif semptomlara ve diğer bozuklukların dışlanmasına dayanmasına bağlı olarak zor olabilir. Birçok çocuk, ne hissettiklerini veya uyku bozukluğunun kaç kez meydana geldiğini açıklamakta zorluk çeker. Yine de çocuklukta uykusuzluktan şüpheleniliyorsa, bakım verenlerin tedavi seçeneklerini araştırması önemlidir.

Çocuklarda uykusuzluk herhangi bir yaşta, herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ve çocuktan çocuğa farklılık gösterebilir. Bazıları için uyku başlangıcı, diğer uyku bozuklukları veya obstrüktif uyku apnesi, gecikmiş uyku-uyanma fazı bozukluğu, dikkat eksikliği(hiperaktivite bozukluğu) veya otizm gibi tıbbi durumlar nedeniyle zor olabilir.

Hamilelerde İnsomnia (Uykusuzluk)

Yetişkin bir bireyin 7-9 saat uykusu olmalıdır. Hamileler ise gece uykularında biraz daha fazla ya da gündüz vakitlerinde kısa uykulara ihtiyaç duyabilir. Bu özellikle, anne yorgun ve bitkin hissettiğinde önemlidir. Hamilelik sırasında, kadının vücudu birçok değişikliğe uğrar. Kalp gibi bazı organlar çok daha fazla çalışır. Bu nedenle, fazladan birkaç saat uyku faydalıdır. Uyku bozuklukları hamilelik sırasında yaygındır. Uykusuzluğun yanı sıra, uyku kalitesi de hamilelik ve doğum sonrası dönemde kötüleşir. Hamilelik ilerledikçe bu daha da kötüleşir.

Uykusuzluk belirtilerini yaşayan kişilerin nöroloji doktorlarına gitmeleri gerekmektedir. Yaşanan uykusuzluk hali kişinin günlük rutinini etkileyecek boyuta ulaşmadan profesyonel yardım alması önemlidir. Nöroloji doktorları uykusuzluğun beraberinde getireceği depresyon ve benzeri sorunlar için ilgili bölümlere yönlendirecektir.