Lider mi olmak istiyorsunuz? Çok geçmeden gevezeliğe başlayın! Hatta ne söylediğinizin önemi dahi yok. Öyle ki yapılan yeni bir araştırma, lidersiz grupların, grup içinde en çok konuşan kişileri lider olarak benimsemelerinin daha kolay olduğunu göstermekte.

“Gevezelik hipotezi” olarak adlandırılan bu olgu, ne grup üyelerinin zekâsına ne de kişiliğine bağlıdır. Buna göre liderleri belirleyen şey konuşmalarının niteliği değil, niceliğidir.

The Leadership Quarterly’de yayınlanan çalışmanın başyazarı olan Neil G. MacLaren, çalışmalarının, grupların nasıl organize olduğunu, grup üyelerinin nasıl amaçlandırıldığını ve hangi kriterlere göre değerlendirildiğini açıklayacağına inandıklarını ifade etmiştir. ¹

Binghamton Üniversitesinde araştırma görevlisi olarak çalışan MacLaren, grup içinde üyelerin liderlik vasfını değerlendirmeye yönelik ilk adımların sadece niceliğin, yani grup üyelerinin bir münazarada ne kadar süre konuştuklarının etkisiyle atıldığını dile getiriyor. ²

Bu çalışmaya göre liderleri önemli fikirler ortaya koyan kişiler olarak düşünme eğiliminde olsak da liderlik, en çok “gevezelik eden” kişiye göre değişiklik gösterebiliyor.

İnsanların ne kadar çok konuştukları ile gruplarında nasıl bir lider olarak algılandıkları arasındaki bağlantıyı görebilmek, grup dinamikleri hakkındaki görüşlerimizi derinleştirmek için kilit öneme sahiptir.

Gevezeliğin gücü

Araştırmaya, her biri dört ila on kişiden oluşan 33 gruba ayrılmış 256 üniversite öğrencisi katılmıştır.

Gruplardan ya askerî içerikli bir bilgisayar oyununda (BCT Commander) ya da iş yapmaya yönelik bir oyunda (CleanStart) takım hâlinde ve iş birliği ile hareket etmeleri istenmiştir. Oyuncuların bir görevi nasıl yerine getireceklerini planlamak için on dakikaları ve bunu grup olarak gerçekleştirmek için de 60 dakikaları vardır. Gruptaki bir kişi rastgele “operatör” olarak belirlenmiş ve bu kişinin görevi oyunun kullanıcı arayüzünü kontrol etmek olmuştur.

Araştırmacılar oyundan önce ve sonra katılımcılardan takım liderlerini belirlemek için bir ila beş kişiyi aday göstermelerini istemişlerdir. Bilim insanları, grup içinde daha fazla konuşanların liderlik için aday gösterilme olasılığının da diğerlerine oranla daha yüksek olduğu verisine ulaşmışlardır. Bu durum, oyuncuların oyunla ilgili tecrübeleri, kişilik özellikleri veya zekâları gibi bir dizi değişken işe koşulduktan sonra da geçerliğini korumaya devam etmiştir.

Çalışmayla ulaşılan bir başka bulgu da cinsiyet ön yargısının kimin lider olarak görüldüğü üzerinde güçlü bir etkiye sahip olduğudur. MacLaren bunu şöyle açıklamıştır:

“Verilerimizde erkekler sadece erkek oldukları için ortalama olarak fazladan bir oy alıyorlar. Bu etki, en çok oy alan kişi için daha da belirgin görünmektedir.”

Sonuç olarak bu çalışmaya göre grup lideri olmak için “gevezelik etmek” büyük bir önem arz ediyor. Araştırmalar zekânın bile liderlikte gevezelik kadar önemli bir faktör olmadığını gösteriyor. En çok konuşanlar, lider olarak ortaya çıkma eğilimi gösteriyorlar. Daha fazla konuşan insanların lider olarak görülme olasılığı daha yüksek ve buna dair kanıtlar da oldukça tutarlı görünüyor.

Bu makale Sosyolog Ömer Yıldırım tarafından www.felsefe.gen.tr için, Paul Ratner’in “Babble hypothesis shows key factor to becoming a leader” isimli makalesinden Türkçeye çevrilip derlenerek hazırlanmıştır. Alıntılanması durumunda kaynak gösterilmesi, ahlaklıca olanıdır.

Kaynak Metnin Yazarı: Paul Ratner yazar, yapımcı ve eğitmendir.

Çeviri ve Derleme: Sosyolog Ömer YILDIRIM

1. MacLaren, N.G., Yammarino, F.J., Dionne, S.D., Sayama, H., Mumford, M.D., Connelly, S., (2020). “Testing the babble hypothesis: Speaking time predicts leader emergence in small groups”, The Leadership Quarterly, 31/5, 101409. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2020.101409
2. New study finds people who speak more are more likely to be viewed as leaders