Mary Calkins Kimdir?
Mary Calkins ya da tam adıyla Mary Whiton Calkins, 30 Mart 1863 ila 26 Şubat 1930 tarihleri arasında yaşamış olan Amerikalı filozof, psikolog ve eğitimcidir.
Mary Calkins’in Yaşamı
Calkins esas olarak Buffalo, New York’ta büyüdü ve 1880’de ailesiyle birlikte Newton, Massachusetts’e taşındı. 1885’te Smith College’dan mezun oldu ve ailesiyle birlikte bir Avrupa macerasına çıktı. Bu süre içinde kısa bir süreliğine Leipzig Üniversitesine gitti. Avrupa yolculuğunun ardından, 1887’de Wellesley Koleji’ne gitti.
Mary Calkins, 1890’da Clark Üniversitesinde ve ardından Harvard Üniversitesinde psikoloji ve felsefe alanında ileri çalışmalara başladı ve buralarda William James, Josiah Royce ve Hugo Münsterberg gibi isimlerle birlikte çalışmalar yürüttü.
1896 senesinde Harvard’da çalıştığı sırada doktora derecesi için tüm gereksinimleri tamamlamasına ve bölüm tarafından da doktora derecesi için önerilmesine rağmen Harvard yönetimi bir kadına doktora derecesi vermeyi reddetti.
Mary Calkins’in Çalışmaları
Calkins 1890’da Wellesley’de psikoloji dersleri vermeye başladı. 1891’de burada Amerika’daki ilk deneysel psikoloji laboratuvarlarından birini ve ayrıca bir de kadınların eğitimine açık bir kadın koleji kurdu. Mary Calkins, Wellesley’de 1898’e kadar istikrarlı biçimde felsefe ve psikoloji dersleri vermeye devam etti.
Psikoloji alanında öncelikle uzay ve zaman bilinci olmak üzere duygu, çağrışım, renk teorisi ve rüyalar gibi konularla ilgilendi. Onun “kişilik psikolojisi” teorisi, o zamanlar yükselişte olan davranışçı görüşün aksine, bilinçli benliğin psikolojinin merkezi gerçeği olduğunu savunuyordu.
Felsefe alanında, Royce’un idealizm anlayışını benimsedi ve bunu kendi “kişisel mutlakiyetçilik” sisteminin ana etkileyici unsuru olarak kabul etti.
Calkins’in eserleri, profesyonel psikoloji ve felsefe dergilerinde yüzün üzerinde makaleyi; An Introduction to Psychology (1901), The Persistent Problems of Philosophy (1907) ve beş baskı yapan The Good Man and the Good (1918) dâhil olmak üzere birçok kitabı kapsar.
Calkins, Amerikan Psikoloji Derneği’nin (1905) başkanlığına seçilen ilk kadındı ve 1918’de Amerikan Felsefe Derneği tarafından benzer bir onura layık görüldü.
1903’te Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en seçkin 50 psikolog listesinde 12. sırada yer aldı.
Calkins, Wellesley’deki aktif çalışmalarından, felsefe ve psikoloji profesörü unvanıyla emekli oldu.
Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım