Felsefe hakkında her şey…

Johann Gottfried Herder kimdir?

06.11.2019
Johann Gottfried Herder kimdir?

Johann Gottfried Herder, gerçek bir tarih felsefesinin bir anlamda kurucusu sayılabilecek olan 19. yüzyıl Alman düşünürüdür. Tarihte, belirleyici ögenin genel olarak insan değil de şu ya da bu türden insanın genel özellikleri olduğunu savunan ve bu iddiasıyla da aynı zamanda antropolojinin babası olarak görülen Herder, organik bir doğal evrim görüşü geliştirmiştir.

Herder’in doğal evrim anlayışına göre, doğa da tarih de sürekli olarak dönüşen, yani oluş hali içinde olan alanlardır. Tarih, doğanın bir alanı olmakla birlikte, tarihsel olaylar, doğal olaylar gibi, kesin bir yasalılık ve nedensellik taşımaz. Zira, tarihi belirleyen en önemli öge, genellik değil de bireyselliktir. Tarihte yasalar aramaktan vazgeçilmelidir, her tarihsel olay bir kez ortaya çıkan bir gerçekliktir.

Johann Gottfried Herder, 25 Ağustos 1744 tarihinde Prusya’nın Mohrungen kasabasında Anna Elisabeth Herder, Gottfried Herder çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Bir dokumacının oğlu olan Johann Gottfried Herder, 1762 senesinde Immanuel Kant’ın da görev yapmakta olduğu Königsberg Üniversitesinde okumaya başlamıştır. Tıp öğrenimini yarım bırakarak din bilime yönelmiş ve Königsberg’de vaiz olmuştur.

Üniversitedeki eğitiminin ardından Prusya’nın ve Avrupa’nın çeşitli şehirlerinde öğretmenlik yaptığı gezgin bir hayat sürmüştür. Bu dönemde 1770 yılında hem Johann Wolfgang von Goethe ile tanışarak yeni Alman edebiyat akımından etkilenmiş hem de aynı dönemde entelektüel faaliyetlerde bulunan Christoph Martin Wieland ve Friedrich Schiller gibi isimlerle beraber Weimar’da kurdukları felsefe topluluğunu yönetmiştir.

Johann Gottfried Herder, Johann Wolfgang von Goethe ve Jean Jacques Rousseau’nun çağdaşı olan Alman düşünürüdür. Herder, edebiyat, şiir, dil-kültür ilişkisi, milli mefkûreler ve tarih felsefesi alanında önemli çalışmalarda bulunmuştur. Bununla birlikte Herder’in eğitim ve milli kimliğin inşası konusunda yapmış olduğu yazınsal çalışmaları, Alman eğitim nizamının esaslarının oluşturmanın yanı sıra günümüzde de varlığını dinamik bir şekilde koruyan Herder adında enstitüler aracılığıyla Almanlar tarafından okunmaktadır.

Johann Gottfried Herder, 18 Aralık 1803 tarihinde Weimar, Almanya’da ölmüştür.

İLGİLİ KONULAR:

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...