Louis Wirth, 28 Ağustos 1897 ila 3 Mayıs 1952 yılları arasında yaşamış olan ve kentsel sorunların araştırılmasına öncülük eden Alman asıllı Amerikalı sosyolog ve düşünürdür.

Louis Wirth’ün Hayatı

Louis Wirth, 1897’de Almanya’nın küçük bir köyü olan Gemünden’de doğdu.

Dayısı bir süre önce Amerika Birleşik Devletleri’ne taşınmıştı. 1911’de Almanya’yı ziyaret ettiği sırada, kız kardeşiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri’nde Louis için daha fazla fırsat olduğuna karar verdiler. Dayısı ve annesiyle birlikte Amerika’ya giden Wirth, Chicago Üniversitesine geçene kadar Nebraska, Omaha’da yaşadı.

Wirth lisans derecesini aldıktan sonra ayrıldığı Chicago’ya, daha ileri seviyede çalışmalar yapmak için geri döndü ve nihayetinde 1925’te Robert Ezra Park’ın tez danışmanlığıyla bu okulda doktora derecesini aldı.

Profesyonel kariyeri boyunca Wirth, kentsel yaşam üzerine kapsamlı çalışmalar yaptı. 1938’de, şehirciliği modern toplumda hâkim yaşam biçimi olarak savunan “Urbanism as a Way of Life” isimli bir kitap yayınladı.

Louis Wirth, Cicago Üniversitesinde ders anlatırken…

Wirth, modern şehirlerin büyüklüğünün ve yoğunluğunun modern insanları ve onların ilişkilerini değiştirdiğini savundu.

“Kentin büyüklüğünden dolayı insanların diğer tüm kentlileri tanıması mümkün değildir. Zorunluluktan dolayı birincil ilişkilerden ikincil ilişkilere doğru bir kayma vardır. Kentliler başkalarıyla birey olarak değil, belirli rollerde etkileşime giriyorlar. Örneğin, bir kent sakini gün içinde bir marketin kasiyeri ve apartmanının kapıcısı gibi birçok insanla karşılaşır. Kentli, bu insanlarla derin kişisel ilişkiler geliştirmez, sadece rolleri icabı onlarla etkileşime girer. Böylece kişisel ilişkiler yüzeyselleşir. Kentsel yaşam faydacılık ve verimlilik tarafından belirlenir. Kent sakinlerinin yaşam yoğunluğu ve heterojenliği, insanları homojen gruplar hâlinde yaşamaya ve bu da bir şehri bir ‘sosyal dünyalar mozaiği’ne dönüştürür. Gruplar arası geçişler zordur ve çok sayıda sosyal basamak, kentsel yaşamın bölümlenmesine katkıda bulunur.”

(World of Sociology, Palmisano (editör), 2001, s. 714)

Wirth, meslektaşları tarafından 1947’de Amerikan Sosyoloji Derneği’nin başkanı olarak seçildi. Başkanlık konuşması “Consensus and Mass Communication” adıyla örgütün 1947’de New York’taki yıllık toplantısında yapıldı.

Wirth, 1952’de henüz 55 yaşındayken New York’un Buffalo bölgesine toplum ilişkileri üzerine bir konferansta konuşmak için gitti; konferanstaki sunumunun ardından yere yığıldı ve yaşama veda etti.

Louis Wirth’ün Çalışmaları

Sosyolojinin bir meslek alanı doğurmasına bulunduğu katkılarla bilinen Louis Wirth, 1926’dan itibaren çalışmaya başladığı Chicago Üniversitesinin en ünlü akademisyenlerinden birisiydi. Wirth, çalışmalarında deneysel araştırmalarla ve teoriyi harmanlayarak kendine has bir bilimsel metodu takip etmiş nadir bilim insanlarındandı.

Amerikan Sosyoloji Derneği’nin başkanlığını (1947) ve Uluslararası Sosyoloji Derneği’nin de ilk başkanlığını (1949-52) yapmış olan Wirth, Our Cities: Their Role in the National Economy (1937) ünlü kitabıyla çok ses getirmiştir. ABD Ulusal Kaynaklar Komitesi adına yazılan bu kitap, sosyal bilimlerin bulgularına dayanan ulusal bir kentsel politikanın ana hatlarını çizmeye yönelik önemli bir ilk girişimdi.

Wirth ayrıca “The Ghetto” (1928); bir klasik hâline gelen “Urbanism as a Way of Life” (1938) ve “Community Life and Social Policy” (1956) ve “Louis Wirth on Cities and Social Life” (1964) kitaplarının da yazarıdır.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım