Netflix‘in en yeni bilim kurgu serisi 3 Cisim Problemi bizleri 1960’ların Çin’inden günümüz Londra’sına, oradan da insanlığın potansiyel geleceğine götürüyor. Sekiz bölümlük dizi entrika ve kafa karışıklığıyla dolu ve bizi pek çok soruyla baş başa bırakıyor. Bunlardan ilki Çerenkov tankı sorusu. Çerenkov tankı, doğrudan Çerenkov radyasyonu ile ilgili bir terim.

Liu Cixin’in aynı adlı roman serisinden uyarlanan 3 Cisim Problemi, 1960’ların Çin’inde bir bilim adamının verdiği korkunç bir kararla bağlantılı bir grup bilim insanının ve bir dedektifin, gene bir grup bilim insanının intiharıyla ilgili neler olup bittiğini anlamaya çalışmasına odaklanıyor.

İlk bölümde bilim insanı Vera Ye bir Çerenkov Tankı‘na atladıktan sonra ölüyor ve onun ölümü ‘Oxford Beşlisi’ olarak bilinen ana karakterlerin çoğunu cenazesi için bir araya getiren şey oluyor. Cenazenin ardından grup için işler çok tuhaf bir hâl almaya başlıyor.

Çerenkov tankı nedir?

3 Cisim Problemi‘nin birinci bölümünün başlarında Vera’yı (Vedette Lim) Saul (Jovan Adepo) ile operasyonları durdurma konusunda konuşurken ve ona Tanrı’ya inanıp inanmadığını sorarken görüyoruz. Saul Tanrı’ya inanmadığını söyledikten sonra Vera, Saul’u terk ederek Çerenkov tankı‘na gider ve kapıyı açarak aşağıya, tankı dolduran suya atlar ve anında ölür.

Çerenkov tankı, Çerenkov radyasyonunu iletmenin bir yoludur. Imperial College London’a göre, “Çerenkov radyasyonu, bir parçacık belirli bir ortamda ışık hızından daha hızlı hareket ettiğinde yayılır.”

HAWC Gözlemevi’nde kullanılan birkaç Çerenkov tankı ise şöyle ifade edilebilir:

“Kozmik ışın ve gama ışını içeren kozmik ışın sağanağında oluşan parçacıkları kaydetmek için HAWC dedektörü Çerenkov su yöntemini kullanıyor. Bu teknikte dedektör, parçacıklar arıtılmış su dolu tanklardan geçerken üretilen Çerenkov ışığını kaydederek kozmik ışın sağanağı parçacıklarını temel durumunda gözlemlemek için kullanılır.”

Birden fazla tank kullanmış olsalar da kullandıkları tank dört metre yüksekliğinde ve 7,3 metre çapındaydı ki bu da 3 Cisim Problemi‘nde görünenden çok daha küçük görünüyor.

3 Cisim Problemi şu sıralar Netflix’te yayınlanıyor.

Yazan: Sosyolog Ömer Yıldırım