Roderick McKenzie Kimdir?
Ekolojik kuramda doğal alanların, bir hakimiyet merkezine göre düzenlenmesinden oluşan bu düzenin açıklaması McKenzie tarafından yapılmıştır.
McKenzie, ekolojik birimler arasında kentsel gelişme dinamiğini sağlayan temel süreçleri; yoğunlaşma (concentration) – merkezileşme (centralization) – ayrımlaşma (segregation) ve istila-ardıllık (invasion-succesion) olarak tanımlamaktadır. McKenzie bu süreçlerin aynı zamanda temel ekolojik süreçler olduğunu belirtmektedir. McKenzie kentlerin resmi politikalar tarafından değil, ekolojik süreçlerle büyüdüğü ve geliştiğini savunmaktadır.
Yoğunlaşma sürecinde aynı fonksiyona sahip birimler aynı mekânda bir araya gelirler.
Merkezileşme, kentsel işlevlerin farklılaşmasıyla denetim ve örgütlenmenin merkezileşmesi kastedilir.
Ayrımlaşma, aynı işleve sahip ekolojik birimler aynı mekanda toplanmasının sonucu olarak birbirinden ayrılmış alanların ortaya çıkmasına işaret eder.
İstila-ardıllık ise önceden farklı işleve sahip olan ekolojik birim içinde yeni bir işlevin ortaya çıkmasıyla eski işlevin yerini yenisine bırakma sürecidir.
McKenzie, kentsel mekanın ekolojik ayrımlaşmasının yanında ekolojik açıdan farklı topluluk tiplerinin de oluştuğunu söylemiştir. 1- Üretimini dışarıya satan küçük tarım köyleri, balıkçı madenci topluluklar, 2- Etraflarındaki toplulukların ürettiklerini toplayıp dünya pazarlarına satan topluluklar, 3- Sanayinin diğer tüm faaliyetlere egemen olduğu topluluklar ve 4- Üretim-dağıtım dışı; siyasal, turizme dayalı veya üniversite vb. temelli topluluklar. (Aslanoğlu: 1998, Güllüpınar: 2013, Tuna.1987, Yörükan: 2005)
