Felsefe hakkında her şey…

Premack İlkesi Nedir?

29.04.2020
2.371

Premack adlı araştırmacı, canlıların bazı davranışları yapmaktan çok zevk alırken, bazılarını yapmaya pek hevesli olmadıklarını gözlemlemiş ve canlıların hoşlandıkları davranışları diğer davranışları yapmaları için birer pekiştireç olarak kullanılabileceğini keşfetmiştir.

Bunu gerçekleştirmek için bir canlının ne tür faaliyetlerden hoşlandığının belirlenmesi gerekir. Ardından bu faaliyetler, istenen davranışların yapılması için pekiştireç olarak kullanılır. Örneğin; yukarıdaki örnekte anne, kızının mutfağı toparlama davranışını ödüllendirmek için onu alışverişe götürmeyi teklif etmiştir. Burada, bahsi geçen kızın mutfak toparlamaktan hoşlanmadığı, ama alışverişe çıkmayı sevdiği ve annenin “alışverişe çıkma” davranışını bir ödül (olumlu pekiştireç) olarak kullandığı anlaşılmaktadır.

Premack ilkesini öğrenciler, koşullu anlaşma ile karıştırabilmektedirler. Premack ilkesi, yalnızca sevilen bir faaliyetin ödül gibi kullanılmasıdır. Örneğin, ödevini bitiren oğluna babasının “Oyun oynamayı hak ettin.” demesi gibi. Koşullu anlaşma ise bir davranışın yapılması karşılığında bir ödül sunulmasıdır. Sunulan ödül, Premack ilkesindeki gibi bir faaliyet olabilir ya da normal bir uyarıcı olabilir. Koşullu anlaşma konusunda verilen iki örnekte olduğu gibi.

Bilgisayarda oyun oynamayı seven Ali’ye annesi, “Ödevini bitirirsen, bilgisayarında oyun oynayabilirsin”demesi (Bilgisayarda oynama faaliyeti bir ödül olarak kullanılıyor ve ödev yapma davranışını pekiştirmek isteniyor).

Kaynak: ATA-AÖF, EĞİTİM PSİKOLOJİSİ, Yrd. Doç. Dr. Muhammed ÇİFTÇİ

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...