Nasif Yazıcı Kimdir?

Nasif Yazıcı (d. 25 Mart 1800, Kefr Şima – ö. 8 Şubat 1871, Beyrut, Lübnan), Arap edebi geleneklerinin canlandırılmasında önemli rol oynayan Lübnanlı bilim adamı.

Osmanlı yönetiminde devlet görevlerinde bulunmuş Hıristiyan bir ailedendi. Önceleri (17. yy) ailesi Humus ve Trablus’ta oturuyordu. Osmanlı yönetiminde devlet görevine giren dedesi “Yazıcı” unvanıyla tanındı. Ailesi Lübnan’da oturmaya başladıktan sonra Nasif köklü bir öğrenim gördü. Hıristiyanlıkla ilgili bilgileri keşiş Mathieu’den öğrendi. Kuran’ı hıfzetti, Mütenebbi’nin Divan’ını ezberledi. Deyr Karfaka piskoposluğunda kâtip olarak görev yaptı (1816-1818), 1840’a değin Lübnan emiri II. Beşir Şihab’ın hizmetinde çalıştı. Bu sırada kendisiyle tanışan Fransız şair Alphonse de Lamartine anılarında Nasif’e yer verdi.

1840’ta Emir Beşir Malta’ya sürülünce Beyrut’a taşınarak edebi çalışmalarını sürdürdü. Bir süre yerel misyoner okulları için Arapça ders kitaplarını hazırlamada ABD’li misyonerlere yardım etti. Arapçaya ve klasik Arap edebiyatına duyduğu derin hayranlıktan hareketle, yüzyıllardır dile yerleşmiş olan “bozulmaları” ortadan kaldırmaya ve klasik bilim adamlarının yöntemlerine dönüşü sağlamaya çalıştı. Makame türündeki şiirlerini Mecmuatü’l-Bahreyn adlı yapıtında topladı. Güzel konuşma, dil bilgisi ve şiir üzerine görüşlerini içeren yapıtları klasik edebiyata ilgiyi canlandırdığı gibi çağdaş Arap kültürünü de önemli ölçüde etkiledi.

Hıristiyan Araplar arasında yaygınlaşan milliyetçi hareketin ilk yıllarında bağımsızlıktan önce Arap kültürünün canlandırılmasından yanaydı. Arapların Osmanlı idaresinden kurtulmasının ancak Arap kültürünün canlandırılmasıyla gerçekleşeceğine inanıyordu. Amerikan misyoner okullarında okutulmak üzere Arapça dilbilgisi, mantık, hitabet ve vezin konularında kitaplar yazmıştır, ölümünden sonra bu eserleri Arap dili öğretiminde temel eserler olmuştur.

Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 3. Sınıf “Çağdaş Felsefe Tarihi” Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM)