Menippos Kimdir?
Menippos ya da Menippus, M.Ö. 3. yüzyılda yaşamış ve kinizm akımının temsilcilerinden birisi olan Antik Yunan filozofudur. Özellikle Diogenes’in kinik felsefe anlayışının ciddi bir takipçisi olmuştur.
Menippos’un yaşamı hakkında çok şey bilinmemekle birlikte, Ürdün’ün Ümmü Kays şehrinde, bir köle olarak dünyaya geldiği tahmin edilmektedir. Söylentiye göre Menippos, kölelikten kurtulabilmek için önce dilencilik yapmış ve ardından elde ettiği sermayeyle tefecilik işine girişerek hatırı sayılır bir maddi güç elde edip göçtüğü Yunanistan’ın Tebai şehrinde vatandaşlık hakkı kazanmıştır.
Menippos’un çalışmaları ne yazık ki günümüze kadar ulaşmamıştır. Fakat ona öykünen Latin yazarlardan, özellikle Varro, Seneca ve Lukianos’tan, onun yapıtlarının niteliğiyle ilgili fikirler edinilebilir.
Onun eleştiri felsefesi, felsefeye fikirlerin ifade edilmesi konusunda çok önemli bir yenilik getirmiştir; çünkü o bu eleştirilerle mümkün olduğu kadar geniş bir kitleye ulaşmayı hedeflemiştir. Bu bağlamda ciddi metinlerle yüklü diyaloglar veya denemeler yazmamış, aksine olabildiğince geniş bir okur kitlesine ulaşmak amacıyla, kurumları, düşünceleri ve gelenekleri alaya alarak alaycı mesajlarla dolu hiciv zeminli bir tarz benimsemiştir ve fikirlerini düz yazı ile şiir karışımı bir biçimde aktarmıştır. Bu yazım biçimi onunla öylesine özdeşleşmiştir ki bu türe “Menippos yergisi” adı verilmiştir. Özellikle Yunan ve Latin yazarların öykündüğü bu tür, Latin yergi sanatının gelişmesinde de son derece etkili olmuştur.
Hermippos’un aktardığına göre hatırı sayılır bir servete ulaşan Menippos, hasımlarınca tuzağa düşürülüp her şeyini yitirmiş ve umutsuzluğa kapılarak kendini asarak yaşamına son vermiştir.
Çeviri ve Derleme: Sosyolog Ömer Yıldırım
Kaynak: Wikipedia (Menippos), Britannica (Menippus)