Étienne Bonnot de Condillac Kimdir?

Étienne Bonnot de Condillac (d. 1715 – ö. 1780), Fransız düşünür.

John Locke’un empirizminden etkilenerek duyumcu bir bilgi kuramı geliştirmiştir. Duyu algılarından kaynaklanan gözlemlerin bilginin kaynağı olduğu ilkesine dayalı bir duyumculuğu benimseyen Condillac, tüm bilgilerin şekil değiştirmiş birer duyum olduğunu savunmuştur. O, bilginin de ötesinde, insanda manevi olan her şeyi, insanın tüm zihinsel faaliyetlerini dış dünyaya ilişkin duyuma indirgemiş ve bu tezini kanıtlamanın yollarını aramıştır.

Condillac’ın belirli görüşleri, kendisini modern düşünüşün habercisi saydıracak ölçüde, modern felsefeye ve özellikle, mantıkçı empirizme yaklaşmaktadır.

Felsefe tarihçileri tarafından Condillac’ın özellikle “Traité des Sensations” (Duyumlar üzerine İnceleme) ve “Essai sur l’Origine des Connaissances Humaines” (İnsan Bilgilerinin Kaynağı üzerine Deneme) adlı eserleri ele alınmış ve incelenmiştir. Bu iki eserde modern diye niteleyebileceğimiz düşünceler pek az bir yer kaplamakta, bu konulara pek az değinilmektedir. “Duyumlar üzerine İnceleme”de bu konulardan hiç söz edilmemekte, “İnsan Bilgilerinin Kaynağı üzerine Deneme”de ise, aşağıda sözünü edeceğimiz İşaretler Teorisi’ne pek önemsiz bir yer verilmektedir.

Condillac’ın asıl modern olan düşünüşe pek yaklaşmakta olan görüşleri, bu sebeple Felsefe tarihçilerinin gözünden kaçmış, olsa gerektir. İşte, biz bu iki kitabı tanıtmakla, bu düşüncelerin Condillac için taşıdığı öneme işaret etmek, aynı zamanda da Condillac’ın, bütün ününe rağmen, iyi tanınmadığını göstermek istiyoruz.

Filozofun, pek az bilinen, onun için de tanıtmak istediğimiz bu iki eserinde en başta ele alınması gereken düşüncelerini şu üç ana nokta çevresinde toplamak uygun görünmektedir:

> İşaretler Teorisi
> Analizin önemi
> Metafizik karşısındaki tutum

Lütfen Bakınız:

– Condillac ve empirizm

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı