Algı ve Duyum Arasındaki Farklar Nelerdir?

• Duyumlar basit, algı ise içinde öğrenme, bellek gibi süreçlerin olduğu karmaşık bir süreçtir. Nesnelerin mekânda belli bir yere yerleştirilmesi, yorumlanması ve kavranmasını gerektirir.
• Duyumlar nesnel bir olay iken, algı (her bireyin yaşantısı ve deneyimleri birbirinden farklı olduğu için) öznel bir olaydır. Örneğin, gece yolda yürürken yerde görülen bir ip parçasını herkes aynı şekilde duyumsar ama kimi insan onu ip olarak algılarken kimisi de yılan olarak algılayabilir.
• Duyum nörofizyolojik bir olayken, algı psikolojik ve bilişsel bir olaydır.
• Duyum olmadan algı gerçekleşmez. Uyarıcı > Duyum > Algı
• Her duyum algı ile sonuçlanmayabilir çünkü organizmaya bir anda birden çok uyarıcı gelmektedir. Organizma bunların hepsini anlamlandırmak durumunda değildir.

Günümüzde duyum ve algı üzerine yapılan çalışmalar sonucu elde edilen bilgilerden yararlanılan alanlar:

• Endüstri, reklam ve vitrinlerin düzenlenmesi gibi alanlarda ( Örneğin, dar mekânların daha geniş gösterilmesi için mimari ve iç dekorasyonda ayna ya da derinlik içeren resimler kullanılması gibi),
• Eğitimde bilgilerin daha iyi öğrenilmesinde, bir cümlenin söyleniş biçimi ve vurgulanması, cümlenin anlam öğelerini gruplamaya yardım etmek içindir. “Oku baban gibi eşek olma” cümlesinin kelimelerini değişik biçimlerde gruplayarak (‘oku’dan sonra virgül konulması ile ‘gibi’ den sonra virgül konulduğunda anlam bütünlüğünün iki farklı anlamda algılanması gibi)
• İnsanlar arasındaki iletişimin düzenlenmesinde ( Her bireyin algılaması o bireyin ‘gerçeğini’ temsil ettiğinden, bu durum diğerlerinin algılamasına saygı göstermeyen, özgür düşünen kimselerin yetişmesini ve gelişmesini kısıtlayan bir ortam oluşturur. Kişiler algılarında yanılabileceklerini bilirlerse daha hoşgörülü olabilirler),
• Hukukta görgü tanıklarının dinlenmesinde (Dış dünyadaki olayları ve nesneleri olduğu gibi değil, anlam yükleyerek, değiştirerek algıladığımız bilgisi) yararlanılır.

Kaynak: MEB HAYAT BOYU ÖĞRENME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYINLARI AÇIK ÖĞRETİM OKULLARI, Psikoloji 1 kitabı.