Teknoloji okuryazarlığı

Türk Dil Kurumu teknolojiyi “bir sanayi dalı ile ilgili yapım yöntemlerini, kullanılan araç ve gereçleri kapsayan bilgi” olarak tanımlamıştır (Türk Dil Kurumu [TDK], 2003). Teknoloji insanlık tarihinin başlangıcından itibaren büyük bir hızla gelişerek insan hayatının vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Bu durum teknolojiden en doğru ve verimli şekilde yararlanmayı ve teknoloji alanındaki gelişmeleri yakından takip etmeyi günümüz insanının sahip olması gereken vazgeçilmez becerilerden biri hâline getirmiştir.

20. yüzyılın sonlarında her alanda yaşanan hızlı gelişim ve eğitim alanında teknolojiye yatırımların artması ile birlikte öğrencilerin teknoloji ile ilgili bilgi ve becerilere sahip olması noktasındaki vurgu eğitim reformları ve öğretim programlarında gitgide artmaktadır. Bu doğrultuda teknoloji okuryazarlığı kavramı genellikle bilim okuryazarlığı ile birlikte kullanılmakta ve eğitim alanında gün geçtikçe daha fazla yer bulmaktadır.

Rodger Bybee 2000 yılında Teknoloji Okuryazarlığı ve İşgücü Zarureti [Technological Literacy ve Workforce Imperative] toplantısında yaptığı konuşmasında bilgisayar ve diğer eğitsel teknolojileri kullanmanın içinde bulunduğumuz çağda bir zorunluluk olduğunu fakat bunun öğrencilere tasarım süreçlerini, teknoloji ve mühendisliğin temel kavramlarını ve teknolojinin toplumdaki sınırlılıklarını öğreten teknoloji çalışmaları ile kıyaslanmaması ve karıştırılmaması gerektiğini vurgulamıştır (Bybee, 2000).

Teknoloji okuryazarlığı, Uluslararası Teknoloji Egitim Kurulu olan ITEA tarafından yayınlanan “Teknoloji Okuryazarlığı İçin Standartlar: Teknolojik Çalışmalar İçin İçerik” ve “Tüm Amerikalılar için Teknoloji Projesi” isimli çalışmalarda teknolojinin ne olduğunu, nasıl ortaya çıkarıldığını, toplumu nasıl şekillendirdiğini ve toplum tarafından nasıl şekillendirildiğini bilme ve teknolojinin kullanılmasında tarafsız ve pratik olma olarak açıklanmıştır (International Technology Education Association [ITEA], 2000, Akt. Bacanak, Karamustafaoglu, ve Köse, 2003). Tablo 1.1’de Uluslararası Teknoloji Egitim Kurulu tarafından belirlenen teknoloji okuryazarı bir öğrencinin, teknoloji ile ilgili bilmesi ve yapması gerekenlerin listesi verilmiştir.

Teknoloji okuryazarlığı