Lorenzo Valla Kimdir?

Lorenzo Valla, hümanizmin öncülerinden olan bir eğitimci hatiptir.

Önemli makamlarda bulunmuş kimselerin yetiştiği soylu bir ailenin üyesi olarak 1407 yılında Roma yakınlarındaki Piacenza’da doğmuştur. Roma’da eski Yunan dili ve felsefe alanında eğitim almış, 1433 yılına dek Pavia’da öğretmen olarak çalışmıştır.

1437’de Napoli’ye yerleşerek Aragon Kralı Alfonso’yla yakın dostluk kurmuştur. Daha sonra Roma’da önemli makamlara getirilmiştir. Bunun yanında Antik Yunan düşünce eserlerini Latinceye çeviren Lorenzo Valla, 1 Ağustos 1457 tarihinde İtalya’nın Roma şehrinde ölmüştür.

Lorenzo Valla, Hristiyanlıkla da ilgilenmiş, onu Yunan-Roma düşüncesiyle uzlaştırmaya çalışmıştır. Valla’ya göre insan istenci özgürdür ve tanrısal bilgiyle sınırlı değildir. Bellek, yargı yetisi istencin denetimi altındadır. Bu sorunların çözümünde Aristoteles ve Platon öğretilerinden yararlanma imkanı yoktur.

Ona göre en güvenilir kaynak Hristiyanlık’ın özündedir. Ahlakın biri iyi, biri kötü olmak üzere iki temel sorunu vardır. İyinin kaynağı Tanrı sevgisi, kötünün ki kindir. İnsanın mutluluğu gerçek iyiyi arama, ona ulaşmak için duyduğu kıvançtadır. İyiye yaratıcıya duyulan sevgiyle, bütün geçici nesnelerden yüz çevirmekle varılabilir.

Valla’nın hümanizm ile ilgili görüşünün temelini, bir istenç varlığı olan insanın, özgürlüğü ve inancı oluşturur. İnsanın bütün değerleri bu öğede odaklanmaktadır. Onun eylemleri, davranışları, başarıları içinde yaşadığı toplumdaki bireylerle olan ilişkileri özgürlük ve inançla bağlantılıdır.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım