Dio Chrysostom Kimdir?
Dio Chrysostom, Prusalı Dion ya da Dio Cocceianus, MS 1. yüzyılda Roma İmparatorluğunda yaşamış Yunan hatip, yazar, filozof ve tarihçidir.
Bursalı Dion ya da Dio Cocceianus, M.S. 40 yılında doğmuş ve 120 yılında ölmüştür. Söylevlerinin seksen tanesine ilave olarak, birkaç mektubu, Saçlara şükrettiği eğlenceli bir denemesi ve diğer eserlerinden parçalar günümüze kadar ulaşmıştır.
Soyadı olan Chrysostom, “altın-ağızlı” anlamına gelen yunanca khrysostomos kelimesinden gelir. Bir başka Roma dönemi tarihçisi olan Cassius Dio ya da 4. yüzyılda yaşamış bir piskopos olan Antakyalı John Chrysostom ile karıştırılmamalıdır. Roma eyaleti Bithynia’da, Prusa (şimdiki Bursa) şehrinde doğdu. anlaşıldığı kadarıyla babası Pasicrates, oğlu Dio’nun eğitimiyle yakından ilgilenmiştir. Başlangıçta, önemli görevler üstlendiği doğduğu yerde hitabet ve sofist denemelerle meşgul olmuşsa da sonradan büyük bir istekle felsefe eğitimine merak salmıştır.
Vespasian’ın saltanatı sırasında (69-79) Roma’ya gittiği ve burada evlenerek bir çocuk sahibi olduğu bilinir. İmparatorun tertipçi akrabalarından birisine öğüt verdiği gerekçesiyle İmparator Domitian’ı kızdırmış ve yine imparator tarafından Roma ve Prusa’ya dönmesi yasaklanmıştır. Delfi Kahinleri’nin tavsiyesi üzerine dilenci kıyafetlerine bürünmüş, ve yanında Platon’un Phaedo ve Demostenes’in Sefaret Üzerine Söylevleri’nin birer kopyalarından başka bir şey olmadığı halde, hayatının geri kalanını kinik filozoflar gibi yaşamış, imparatorluğun kuzey ve güneyindeki ülkelere seyahatler yapmıştır. Bu sayede, Trakya, Misya, Scythia, Getea ülkesini ziyaret etmiş ve söylevlerinin gücü ve etkisi sayesinde gittiği hemen her yerde saygı görmüştür.
Dio, İmparator Nerva’nın arkadaşıydı, ve Domitian 96 yılında öldürülünce, Dio, Nerva’yı tercih etmeleri için cephede bulunan roma ordusu üzerindeki etkisini kullanmaktan çekinmemişti. İmparator Nerva’nın saltanatı sırasında, sürgünü sona erdi ve evi olan Prusa’ya (Bursa) dönmesine izin verildi. Hayatının geri kalan döneminde, sunduğu destek onuruna tam adı Marcus Cocceius Nerva olan imparator tarafından kendisine verilen Cocceianus soyadını kullandı. Nerva’nın ardılı Trajan, ona en yüksek payeyi verdi ve onu en gözde tercihi olarak tanımladı. imparatorun bu inayeti, onun Tyana Apollonius ve Tyreli Euphrates gibi üst sınıftan insanlarla tanışmasına vesile oldu ve söylevleri tüm bu insanların hayranlığını kazandı. Dio, hayatının geri kalanında Prusa’da dikkat çekici bir konuma yükseldi ve 111 yılındaki şehir kayıtlarında adı, şehrin yeniden yapılanmasıyla ilgi bir davada geçti. birkaç yıl sonra öldüğü sanılır.
Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı