Christian Thomasius Kimdir?

Christian Thomasius 1655 – 1728 yılları arasında yaşamış Alman hukuk adamı ve filozoftur.

Christian Thomasius, aklın, ön yargılardan arınmış biçimde, bağımsız kullanılmasını savunan, skolastik felsefeye, boğ inançlara karsı çıkan bir düğünürdür.

Thomasius’un ilk çalışmaları doğa yasalarını teolojiden ayırmaya yöneliktir. Pietizmden etkilenerek, aklın yasamda yol göstericiliğinden kuşkulanır bu yüzden tinselciliğe kaçan bir metafiziğe eğilim duyar.

Locke ve Aristoteles etkisinin hissedildiği bir empirizmin savunucusudur. Bütün bilgilerin köklerinin deneyde olmasına karşın aklın deneyim aracılığıyla uyarılan ide kavramları vardır. Deneyimden elde elden bilgi olasılıklıdır, aklın kavramlarına dayanan bilgi ise kesin ve evrenseldir.

Dünyada her şey, ereği olan canlı bir varlıktır. Ancak insan, yalnızca erek uyarınca yaşamaz, istenci yasamına yön verir. Bütün etik değerler istence dayanır. İnsan, Tanrı istencine uymakla yükümlüdür. Ancak Tanrı kavramı insana sorumluluklarının ne olduğunu açıklamaz bundan ötürü hukuk ve etikte insana yol gösterecek kendi aklıdır. Tipik bir aydınlanmacı olarak bilginin herkese açık olduğu ve doğruların öğrenilebileceği inancındadır.

Almancanın felsefe dili olmasına yönelik çaba gösterenlerin başlarındandır, bu uğurda 1687 yılında Leipzig Üniversitesinde derslerini Almanca vermeye kalkıştığı için üniversiteden atılır.

Thomasius’a göre bilgi, aydınlattığı ölçüde yararlıdır. Bilginin açık olmasının önünde halka yabancı dil kullanılması olduğunu düşünür bu yüzden yazılarını zamanında moda olduğu üzere Latince ya da Fransızca değil, Almanca yazar.

Almanya’nın ilk popüler kitap tanıtım yazılarının olduğu, Almanca çıkarılan Monatsgespräche (Aylık Konuğma) onun eseridir.

Thomasius’un izleyicileri: Franz Budde (1667-1729), Joachim Lange (1670- 1744), Andreas Rüdiger (1673-1731), Adolf Friedrich Hoffmann (1707-1741) ve Christian August Crusius (1715-1775) olur.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım