Bireysellik nedir?

Bireysellik, en genel anlamda “bir birey olmak”tır. Bir birey olmak, kişinin olduğu kişi olmasıdır. Bireysellik sorunu kişinin kendi varoluşu sorunudur.

Bireysellik kavramını bir düşünme deneyiyle açıklayabiliriz:

Dünya üzerinde şu anda milyarlarca insan yaşamakta, geçmişte dünyada milyarlarca insan yaşadı ve gelecekte de milyarlarca insan dünya üzerinde yaşayacak. Geçmişte yaşamış bütün o insanları sıraya girmiş olarak düşünün, o sıraya şimdi yaşayan ve gelecekte yaşayacak olanların eklendiğini düşünün. Şimdi kendinizi düşünün. Siz de yaşamış, hâlâ yaşayan ve yaşayacak olan bütün o insanlardan birisiniz. Yani, bir anlamda, tarihe kazınmışsınız. Bu nasıl olabilir? Bunca insanın arasında nasıl oluyor da siz de birisi oluyorsunuz?

Kişinin kendi varoluşunun bilimsel, yani biyolojik bir açıklamasını yapmak mümkün değildir. Örneğin belli bir ana-babanın çocuk sahibi olması olgusundan mantıksal olarak çocuğun belli bir insan, siz olduğu ya da olacağı sonucu çıkmaz. Her şeyin kendi kendisiyle özdeş olması gereklidir. Yani, her bir şeyin yalnızca kendi olduğu şey olması ve başka bir şey olmaması mantıksal bir zorunluluktur. Bu bireyler için de geçerlidir. Bireysellik sorunu her bir bireysel varoluşun nedeninin ve olduğumuz kişi olmanın kendimiz için ne demek olduğunun açıklanması sorunudur.

İnsan zihninin işleyişinde bulunan ve düşünceler arasında bağ ve düzen kurarak akıl yürütmeyi yöneten belli ilkelere aklın ilkeleri adı verilir. Bunlar özdeşlik, çelişmezlik ve üçüncü halin imkânsızlığı ilkeleridir. Özdeşlik ilkesine göre bir şey ne ise odur. Özdeşlik bir şeyin kendisiyle aynı olmasıdır.

Kaynak: ZİHİN FELSEFESİ, s. 8-9, T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI NO: 2337 AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1334