|
Bilme Nedir?
Gerçekliğin insan düşüncesinde yansıyarak yeniden üretimi.
Kanı, şüphe, ve inanma karşıtı olarak da kullanılır. Nesnel gerçekliğin
elde edilmesini dile getirir. Bilme süreci sonunda bilgi edinilir.
İnsanlaşma sürecinde bilme, zorunlu olarak gerçekleşmiştir. İnsanın
insan olabilmesi için ilkin üretmesi, üretebilmek için de bilmesi
gerekiyordu. Bundan ötürüdür ki bilme, toplumsal gelişme yasalarıyla
koşullandırılmış olup pratikle sıkıca bağımlı olarak gerçekleşmiştir.
Bilme (eş deyişle nesnelerin özelliklerini ve doğanın yasalarını tanıma)
ve yapma (eş deyişle doğayı ve toplumu değiştirme) insanlaşma sürecinin
karşılıklı etkileşim içinde bulunan birbirleriyle bağımlı iki yanıdır.
İnsan yaparak bilmiş, bilince yapmış ve yaptıkça daha çok bilmiştir. Bu
karşılıklı etkileşim ya da koşullandırma baltalı insanı atomlu insana
kadar geliştirmiştir. Bilme süreci duyumlarla başlar, düşüncede
üretilir, uygulamada gerçekleşir. Bilme terimi klasik felsefede, bir
şeyi başka şeylerden ayıt edebilecek nitelikte öğrenme deyişiyle
tanımlanır. Kimi yazarlar, doğrulama ve gerçekleme anlamlarını dile
getiren Fr. Recognition deyimini de dilimize bilme deyimiyle
çevirmektedirler.
Derleyen: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf
"Felsefeye Giriş" ve 3. Sınıf "Çağdaş
Felsefe Tarihi" Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM); "Felsefe Sözlüğü"
Orhan Hançerlioğlu
|