Marcus Aurelius kimdir?

Marcus Aurelius; 26 Nisan 121 ila 17 Mart 180 tarihleri arasında yaşamış ve 161 ila 180 yılları arası Roma İmparatorluğu yapmış olan filozof kraldır. Marcus Aurelius; roma tarihinde Beş İyi İmparator diye adlandırılan ve 96 – 180 yılları arasında görev yapan imparatorların sonuncusu olan Aurelius aynı zamanda Stoa felsefesinin en yetkin filozoflarından birisi olarak kabul edilmektedir.

Marcus Aurelius, döneminde oldukça etkili olan bir ailenin üyesidir. Domitia Lucilla ile Marcus Annius Verus’un tek oğlu olarak dünyaya gelen Aurelius’un tek öz kardeşi, kendisinden 2 yaş küçük olan kız kardeşi Annia Cornificia Faustina’dır. Aurelius’un annesi olan Domitia Lucilla, Konsül kökenli varlıklı bir ailenin kızıdır. Babası ise İspanyol kökenlidir ve bir dönem praetor olarak görev yapmıştır. Babasının yakın akrabası olan Vibia Sabina, Roma İmparatoru Hadrianus’un eşidir. Aurelius’un babaannesi Rupilia Faustina, İmparatoriçe Vibia Sabina ile üvey kardeştir. Ayrıca Roma İmparatoru Trajan’ın yeğeni olan Salonina Matidia da gene Aurelius’un babaannesi olan Rupilia Faustina’nın üvey kardeşidir. Babasının kız kardeşi olan Yaşlı Faustina ise Roma İmparatoru Antoninus Pius’un eşidir.

Böylesine bir ailenin ferdi olan Marcus Aurelius, babasının erken ölümünden sonra babasının babası olan Marcus Annius Verus ile yaşamaya başlamıştır. Böylece onun için de devlet adamlığının ve imparatorluğu kapılası sonuna kadar açılmıştır. Öyle ki imparatorluğu döneminde, Marcus Aurelius, Batı’da birçok kuşağın da kabul ettiği hâliyle Roma İmparatorluğu’nun Altın Çağ’ını simgelemiştir.

Marcus Aurelius imparatorluğunun yanı sıra aynı zamanda bir Stoacı filozoftur. Döneminin en yetkin biyografi yazarlarından birisi olan Julius Capitolinus onu böyle tanımlamıştır. Bu bağlamda Aurelius, kendisi için kaleme aldığı Meditasyonlar (Kendime Düşünceler), okuyuculara bir kişinin (aslında bir imparatorun) Stoacı bir yaşam sürmeye nasıl çalışabileceğini görmeleri için eşsiz bir kaynak sunmaktadır. Ancak Marcus Aurelius Meditasyonlar’ın hiçbir yerinde kendisini açıkça Stoacı olarak tanımlamaz. Bu da Aurelius’un kendisini bir okuyucu kitlesine karşı tanıtmaya çalışmak yerine yalnızca kendisi için yazmış olması olasılığını ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle de kitabın alt başlığı, “Kendime Düşünceler”dir.

Bu eseri yine de Marcus Aurelius’un en azından felsefi geleneklerden gelen fikirlere açık olduğunu ve Stoacı felsefeden etkilendiğini göstermektedir. Bu nedenle onun Stoacılık’ın sabit bir takipçisi olmadığını kabul etmek adil olacaktır.

İLGİLİ KONULAR:

• Marcus Aurelius’un akıl ve zihin anlayışı

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı