Kediler bile muhtemelen “kedi insanlarını” rahatsız edici buluyordur: Kendilerini kediler hakkında çok bilgili olarak gören kişilerin kedilerle onların hoşlanmadığı şekillerde etkileşime girme olasılığı daha yüksektir.

Doğru olsun ya da olmasın Batı toplumlarında “kedi insanlarının”, yani kedileri gerçekten seven kişilerin tuhaf ve hatta biraz rahatsız edici olduğuna dair genel bir görüş vardır. “Scientific Reports” dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, kedilerin de bu insanlar hakkında aynı şeyleri hissedebileceğini işaret ediyor. ¹

“Cats Protection”da kedi sağlığı ve davranış bilimcisi olan ve Nottingham Trent Üniversitesinde çalışan Dr. Lauren Finka, yaptığı çalışmayla, kedi dostlarımızla onların gerçekten hoşlanacakları şekilde nasıl etkileşimde bulunabileceğimizi ortaya koymuştur. ² Kedilerin kendilerinin ne zaman sevileceğine karar vermelerine izin vermek, onları kucaklamaya çalışmamak, genel olarak onlara daha az dokunmak ve eğer dokunulmaya ilgi gösterirlerse kulaklarının dibine, yanaklarına ve çenelerinin altına odaklanmak, göbeklerinden ve kuyruk köklerinden uzak durmak, kedilere yaklaşmak açısından en iyi uygulamalardan birkaçıdır.

Finka, İngiltere’deki dokuz meslektaşıyla birlikte, insanların bu tavsiyelere gerçekten uyup uymadıklarını tespit etmeye çalışarak bu çalışmayı bir başka çalışmayla desteklemiştir. ³ Kendilerini kediler hakkında daha bilgili ve deneyimli olarak gören kişilerin, daha az deneyime sahip olan diğerlerine göre en iyi uygulama örneklerini göz ardı etme olasılıklarının daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmışlardır. Bu şu demektir: “Kedi insanları” kedi kurallarına göre hareket etmiyor!

Finka ve arkadaşları, kedilerle olan deneyimleri hakkındaki soruları yanıtlamaları için 119 katılımcıyı çalışmaya dâhil etmişlerdir. Katılımcılar daha sonra bir laboratuvar ortamına davet edilmiş ve daha önce cana yakınlık açısından özenle seçilmiş üç farklı yetişkin kediyle etkileşime girerken filme alınmışlardır. Her seans beş dakika sürmüştür.

Katılımcılara kedilerin bulunduğu alana sessizce girmeleri ve girişe en yakın köşede oturmaları söylenmiştir.

“Katılımcılar, kedileri ellerine almak dışında, kedilerle normalde olduğu gibi etkileşime girmeye teşvik edilmişlerdir. Katılımcılardan ayrıca deney süresince oturur pozisyonda kalmaları istenmiştir. Bu da kedilerin istedikleri takdirde insan etkileşiminden kaçınmalarını sağlamıştır.”

Araştırmacılar, tüm katılımcıların kedi etkileşimlerini yukarıda belirtilen en iyi uygulamalara göre gözden geçirip puanladılar ve ardından bu puanları katılımcıların anket yanıtlarıyla karşılaştırdılar.

“‘En iyi uygulama’ puanlarının en iyi belirleyicisi kedilerle geçirilen süredir.”

Bu oldukça mantıklıdır; kedigillerle daha fazla zaman geçiren insanlar onların davranışlarına daha alışkın olmalıdır.

Bununla birlikte, kendilerini “daha deneyimli ve bilgili”, diğer bir deyişle, “kedi insanı” olarak gören katılımcıların en iyi uygulamaları takip etme olasılığının diğerlerine göre daha yüksek olmadığı belirlenmiştir. Aksine bu kişilerin kedileri çok fazla dokunarak sevip kedilere karşı gereğinden fazla yılışık olma olasılıkları daha yüksektir.

Dahası, “kaçık, yaşlı kedi insanı” stereotipine daha fazla inanan Finka ve meslektaşları, 56 ila 75 yaşları arasındaki ve nevrotiklikte daha yüksek puan alan kişilerin seanslarda kedileri tutma ve kontrol altına alma eğilimlerinin daha yaygın olduğunu da görmüşlerdir ki bu çoğu kedinin kesinlikle hoşlanmadığı bir şeydir.

“Elbette her kedi bir bireydir ve birçoğunun kendileriyle nasıl etkileşimde bulunulmasını tercih ettiklerine dair özel tutumları olacaktır.”

Dolayısıyla, kedi sahiplerinin kedileri, gördükleri aşırı ilgiyi gerçekten seviyor olabilir.

Yazan: Sosyolog Ömer Yıldırım

1. Lauren R. Finka, Lucia Ripari, Lindsey Quinlan, Camilla Haywood, Jo Puzzo, Amelia Jordan ve arkadaşları (2022), Investigation of humans individual differences as predictors of their animal interaction styles, focused on the domestic cat. Scientific Reports. 12 (-), 12128. https://www.nature.com/articles/s41598-022-15194-7
2. Camilla Haywood ve arkadaşları (2021), Providing Humans With Practical, Best Practice Handling Guidelines During Human-Cat Interactions Increases Cats’ Affiliative Behaviour and Reduces Aggression and Signs of Conflict. Frontiers in Veterinary Science. 8 (-), –. https://doi.org/10.3389/fvets.2021.714143
3. Lauren R. Finka, Lucia Ripari, Lindsey Quinlan, Camilla Haywood, Jo Puzzo, Amelia Jordan ve arkadaşları (2022), Investigation of humans individual differences as predictors of their animal interaction styles, focused on the domestic cat. Scientific Reports. 12 (-), 12128. https://www.nature.com/articles/s41598-022-15194-7