Karl Polanyi

Karl Polanyi 25 Ekim 1886 ila 23 Nisan 1964 tarihleri arasında yaşamış ekonomi antropoloğu ve eski Macar siyasi lideridir.

Karl Polanyi, Budapeşte’de Macar entelektüel yaşamı üzerinde geniş kapsamlı etkilere sahip olacak olan radikal Galilei Kulübü‘nü kurdu. Daha sonra siyasi nedenlerle Macaristan’ı terk etmek zorunda kaldı. Ülkesine döndükten sonra Macaristan Radikal Yurttaşlar Partisi‘ni kurdu. 1912’de avukat oldu ve Birinci Dünya Savaşı sırasında süvari subayı olarak görev yaptı.

Viyana’da ekonomi muhabirliği yaptıktan sonra (1924-33) İngiltere’ye, 1940’ta da Amerika Birleşik Devletleri’ne taşındı. Columbia Üniversitesinde ekonomi profesörlüğü yaptı (1947-53).

Karl Polanyi geleneksel bir iktisatçı değildi, bunun yerine ekonomik ilişkilerin farklı sosyal çerçeveler içindeki işleyişine dair genel bir görüş geliştirmekle ilgileniyordu. Bu onu ayrıntılı tarihsel ve antropolojik çalışmalara yöneltti.

Toplumsal örgütlenmenin özel bir biçimi olarak piyasa ekonomisi üzerine üç çalışma yapan Karl Polanyi‘nin eserlerinden olan The Great Transformation (1944) piyasa ekonomisinin 19. yüzyıldaki gelişimine odaklanmış ve Polanyi bu ekonomi biçiminin uzun vadeli bir geleceğe sahip olmayacak kadar toplumsal olarak bölücü olduğuna dair inancını ortaya koymuştur. İkinci kitap olan Trade and Markets in the Early Empires (1957, başkalarıyla birlikte yazılmıştır) piyasa dışı toplum biçimlerine odaklanmıştır. Polanyi, piyasa dışı ekonomiler olarak gördüğü ekonomiler için kavramsal bir çerçeve geliştirmiştir. Ölümünden sonra yayınlanan son çalışması, köle ihraç eden bir devletin ekonomik yapısını analiz eden Dahomey and the Slave Trade (1966) olmuştur.

Yazan: Ömer Yıldırım