Giorgio Agamben

Giorgio Agamben, İtalyan felsefesinin ve radikal siyaset teorisinin önde gelen isimlerinden biridir ve son yıllarda çalışmaları Anglo-Amerikan entelektüel dünyasında bir dizi farklı alandaki çağdaş çalışmalar üzerinde derin bir etki yaratmıştır.

1942 yılında Roma’da doğan Agamben, hukuk ve felsefe eğitimini Simone Weil’in siyasi düşüncesi üzerine yazdığı doktora teziyle tamamlamış ve doktora sonrası araştırmacı olarak Martin Heidegger’in Hegel ve Herakleitos üzerine verdiği seminerlere katılmıştır.

Macerata Üniversitesi ve Verona Üniversitesi de dahil olmak üzere çeşitli üniversitelerde ders veren Giorgio Agamben, Collège Internationale de Paris‘te programlar direktörü olarak görev yapmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çeşitli üniversitelerde misafir öğretim üyesi olarak bulunmuş ve New York’taki New School Üniversitesinde ordinaryüs profesör olarak görev yapmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri Göçmen Bürosu’nun 11 Eylül 2001 saldırılarının ardından ABD’ye giriş için talep ettiği “biyopolitik dövme” yaptırmayı reddetmesi tartışmalara neden olmuştur.

Agamben‘in çalışmaları ne kavramsal ne de tematik olarak kronolojik bir gelişim çizgisi izler. Bunun yerine, çalışmaları Walter Benjamin’in son derece özgün ve çoğu zaman bilmecemsi eserlerinin Batı felsefesine getirdiği sorunlarla, özellikle de Alman trajedisi üzerine yazdığı kitabı The Origins of German Tragic Drama‘nın yanı sıra “Critique of Violence” gibi deneme ve fragmanlarında ayrıntılı ve çok yönlü bir şekilde tekrar eden bir ilişki kurar. Bu, Giorgio Agamben‘in Batı felsefesi ve siyaset, estetik ve dil kuramı alanlarında etkileyici ve çağdaş bir dizi başka isimden etkilenmediği ya da onlarla ilişki kurmadığı anlamına gelmez. Kesinlikle etkilenmiştir, özellikle Heidegger ve Hegel’in yanı sıra onları takip eden akademik çalışmalar, aynı zamanda Aby Warburg’un ikonografisi, özellikle Guy Debord’un etkileyici “Gösteri Toplumu” eseri, Aristoteles, Emile Benveniste, Carl Schmitt ve Hannah Arendt ve daha niceleri…

Bu felsefi mirasın ötesinde Agamben, Musevi kaynaklı Tevrat ve Hristiyan kaynaklı İncil yorumları, Yunan ve Roma hukuku, Midraşik edebiyat ve Dante, Holderlin, Kafka, Pessoa ve Caproni gibi birçok Batılı edebiyatçı ve şair hakkında da çok yönlü tartışmalar yürütmektedir. Bu referans genişliği ve bunun yol açtığı eleştirel üslup, Agamben’in çalışmalarının karakteristik özelliği olan yoğun ve sıkıntılı görünümüne hiç şüphesiz katkıda bulunur. Buna rağmen, Agamben’in bu figürlerle olan ilişkisine genellikle Benjamin’e olan derin kavramsal ve tematik yükümlülüğü aracılık eder; dil ve sembol, tarih ve zamansallık, hukukun gücü, gösteri siyaseti ve insanlık ethos‘u gibi meselelere odaklanır.

Yazan: Sosyolog Ömer Yıldırım