Kurt Koffka Kimdir?
Kurt Koffka 18 Mart 1886 – 22 Kasım 1941 tarihleri arasında yaşamış bir Alman psikologdur.
Kurt Koffka, 18 Mart 1886’da Berlin’de doğdu. Babası Emil Koffka bir avukattı ve küçük kardeşi Friedrich bir yargıçtı. Annesi Luis Levy Yahudi kökenliydi ama kendini Protestan olarak kabul ediyordu. Koffka, 1909 senesinde kendisine tedavi amacıyla gelen Mira Klein’la evlendi. Evlilikleri 1923’te sona erdi ve hemen ardından Giessen’de doktorasını yeni bitiren Elisabeth Ahlgrimm ile evlendi. Üç yıl sonra Ahlgrimm ile de boşandılar ve Koffka, Mira ile yeniden evlendi; ancak 1928’de ikinci kez boşandılar ve ardından Ahlgrimm ile yeniden evlendiler. Kurt ve Elisabeth yaşamlarının sonuna kadar evli kaldılar.
Max Wertheimer ve yakın arkadaşları Wolfgang Köhler ile birlikte Gestalt psikolojisini kurdular. Koffka’nın ilgi alanları geniş kapsamlıydı ve şunları içeriyordu: beyin hasarı olan hastalarda algı, duyma bozuklukları, yorumlama, öğrenme ve Gestalt teorisinin gelişim psikolojisine yayılması.
Koffka, Köhler ve Wertheimer’in kurucusu oldukları Gestalt hareketi o dönemde yaygın olarak benimsenen indirgemeci psikoloji kuramlarına (örneğin davranışçılık) bir karşı çıkıştı. Bu kuramlarda, psikoloji eğer bir bilimse, konusunu oluşturan öğelerin tümünün çözümlenebilir olması gerektiği öne sürülüyor, ama bu arada başlangıç noktası olarak alınan deneyime yeterince önem verilmiyordu. Geştalt kuramının öncüleri ise psikolojinin konusunun deneyimin kendisi olduğunu ve laboratuvar çalışmalarında deneyimin kendi “doğal” öğelerinden ayrılmaması gerektiğini öne sürdüler.
Koffka çalışmalarında daha çok görsel algılamaya ilişkin sorunların araştırılmasına ağırlık verdi. Yaptığı deneylerle uyaranlar (stimulus) arasındaki farklılıklara dikkat* çekerek psikoloji biliminde bir “uyaran tanımı” sorunu olduğunu ortaya oydu. Son önemli yapıtı Principles of Gestalt Psychology’de (“Gestalt Psikolojisinin İlkeleri”) Geştalt grubunun tüm üyeleri ve öğrencilerinin çalışmalarım bir ana görüş çevresinde toplamaya çalıştı. Kitabın en büyük katkısı algı, öğrenme ve bellek konularında oldu. İlk çalışmalarından beri algının oluşmasında deneyimin yerini irdeleyen ve zaman zaman görüş değiştiren Koffka bu yapıtında bellek ve geçmiş deneyimlerin algılar ve olaylar üzerindeki kapsayıcı etkisini ısrarla vurguladı. Ortaya attığı iz (trace) kavramıyla, merkezi sinir sisteminde ortaya çıkan yeni süreçlerin eski süreçlerin izlerini içerdiğini ve ancak bu olgunun zihinsel gelişmeyi anlaşılır kıldığını öne sürdü.
Ayrıca lütfen bakınız:
Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı
