Vesilecilik Nedir?
Özellikle ruh ve bedenin ilişkileri hakkında ileri sürülen ve ruh ile
beden arasında bir etkileşme olamayacağını savunan vesile nedenler
sistemi.
Bu teorinin, Descartes sistemi mantığı içinde yer aldığı ve bu filozofun
çömezlerinden birçoğunun (L. Delaforge, G. de Cordemoy, Guelincx ve
özellikle Malebranche) vesileciliği bundan ötürü savunduğu ileri
sürülebilir. Bununla beraber, Descartes, vesileci değildi; kendi
sisteminde iyice açıklayamadığı halde, ruh ile bedenin birbirleri
üzerinde karşılıklı etkileri olduğunu kabul etmişti.
Malebranche, vesile nedenler teorisinin babası olarak tanınır. Bu
filozofun ruh ve beden ilişkilerine vesile nedenleri uygulaması,
cevherler arasındaki alışveriş ve ilinti hakkında ileri sürdüğü genel
teorinin mantıki bir sonucuydu. Malebranche, bu teorisiyle, daha sonra
Hume'un neden kavramı hakkında yapacağı eleştirmenin temellerini
atmıştı.
Derleyen: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf
"Felsefeye Giriş" ve 3. Sınıf "Çağdaş
Felsefe Tarihi" Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM); "Felsefe Sözlüğü"
Orhan Hançerlioğlu
|