Özdevim Nedir?
Kaynağı kendinde olan devim.
Aristoteles, doğada belli bir amaca bağlanamayan olguları ‘kendi kendine
olan’ diye niteliyordu, belli bir amaç güden olgularsa ona göre bir
etken’in ürünüydüler.
Devimin kendiliğinden mi oluştuğu ya da dışsal bir etkiyle mi meydana
geldiği sorunu, özdekçilerle düşüncecileri antikçağdan bu yana karşı
karşıya getiren ve birbirlerinden ayıran temel sorunlardan biridir.
Antikçağın özdekçi düşünürleri çeşitli deyişlerle (elemanların
birleşmesi ve dağılması, sevgi ve nefret çatışması, atom ve boşluk)
devimin kendiliğinden (özdevim) meydana geldiğini söylemişler,
düşüncecilerse çeşitli deyişlerle (idea, ilk fiske, ilk itiş ve sonuç
olarak tanrı) bir etkenin etkisiyle meydana geldiğini söylemişlerdir.
(Günümüzde bile) bu metafizik etkenin ağır basmasında, bütün bir ortaçağ
boyunca Avrupa düşüncesine egemen olmuş bulunan tanrıbilim başlıca
etkendir. (halen bilgisizlik ve tanrı inancının egemen olması başlıca
etkendir.N.)
Derleyen: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf
"Felsefeye Giriş" ve 3. Sınıf "Çağdaş
Felsefe Tarihi" Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM); "Felsefe Sözlüğü"
Orhan Hançerlioğlu
|